Het Beleg van Alkmaar gezien door de ogen van historici, literatoren en beeldende kunstenaars

1) Herstel van oorlogsschade na het beleg van Alkmaar. 2) Aflossing van t.g.v. de oorlog gesloten leningen bij rijke burgers. 3) Bevordering van de sterk opkomende handel en nijverheid door

Het beleg^van Alkmaar

Aangezien nu de Zijpe in 1570 eveneens ingebroken was en in 1573 weer onder water kwam te staan in verband met het beleg van Alkmaar door de Spanjaarden, kan men zich indenken dat de zee hier al die

1. Zie: F.W. Eijken, Bibliografie van het beleg van Alkmaar, in: Alkmaars Ontzei, 1573-1973 (Alkmaarse Studiën, nr, 2) Alkmaar 1973, p. 197-220, en in dezelfde bundel (p. 61-82) C.M. Schuiten, Het ... beleg van Alkmaar.

beleg van Alkmaar door de Spanjaarden in 1573, ontworpen door de "glasschrij ver" Jan Maerten Engelschman. On der het Beleg van Alkmaar waren de 24 wapens aangebracht van de leden van de vroedschap, die

Het Beleg van Alkmaar gezien door de o,gen van historici, literatoren en beeldende kunstenaars 1/1-11

M.J. Stucki naar een schilderij van het beleg van Alkmaar door een onbekende meester,

7. Over het beleg van Alkmaar is nog steeds zeer actueel de studie onder redactie van E.H.P. Cordfunke, Alkmaar ontzet 1573-1973 (Alkmaar, 1973).

niets te maken te hebben met het Beleg van Alkmaar. Bij nadere beschouwing blijkt echter dat de bijbelse voorstelling op die deuren wel degelijk verwijst naar de 'Victorie die bij Alkmaar begon'.

Hoog rijst de Grote Kerk boven de overige bebouwing uit. Detail van een schilderij, voorstellende het Beleg van Alkmaar, door Pieter Cluyt uit 1580. (Collectie Stedelijk Museum Alkmaar)

toegepast bij de eerste droogmakerij van West-Europa, de Achtermeer bij Alkmaar. De beide molens zijn tijdens het Beleg van Alkmaar vernield. De zuide lijke molen is nog herbouwd (inmiddels was de Bergermeer

Het beleg van Alkmaar in 1573. Rechts van het midden is de Rekere te zien.

1573 Tijdens het beleg van Alkmaar worden de dijken doorgestoken, ook die van de jonge droogmakerij.

Meer voor de hand ligt dat de ronde musketkogels tijdens het beleg van Alkmaar zijn gebruikt (1576), toen rondtrekkende troepen in en rond Akersloot roofden en plunderden, of tijdens de

De tijdens het beleg van Alkmaar geïnundeerde Boekelermeer is op deze kaart uit 1575 gemerkt met nummer 24 en als water aangegeven. Wel voegde de maker van de kaart de opmerking 'bedijckt' toe

M.J. Stucki naar een schilderij van het beleg van Alkmaar door een onbekende meester, Alkmaar 18 september 1573, ca. 1873.

Door De triomf van Saul als thema te kiezen, deed het stadsbestuur aan wat wij tegenwoordig 'stadspromotie' zouden noemen. Zoals de schutterij zich profileerde door schilderijen over het Beleg van ... Alkmaar te bestellen, zo vestigde ook de magistraat op subtiele wijze de aandacht op de heldhaftige rol die het zichzelf en de stad toedichtte. Had het stadsbestuur alleen het belang van het orgel als

was het beleg van Alkmaar begonnen1.

De complete invasie heeft op tijdgenoten een diepe indruk gemaakt. Dat valt goed te begrijpen. Na het beleg van Alkmaar in 1573 bleef Noord- Holland gelukkig eeuwenlang voor oorlogsgeweld met alle

Ook al hadden ze geen echte schutterij, weerbaar en waakzaam waren de bewoners van het Schermereiland zeer zeker. Zo citeert Van Deursen een archiefstuk betreffende het beleg van Alkmaar in 1573

In 1573, ten tijde van het beleg van Alkmaar, werden op bevel van Sonoy het Slot op den Hoef en de Abdij te Egmond-Binnen in brand gestoken om de Spanjaarden te beletten zich daar te nestelen. De

inmiddels geleerd had. in de huidige vorm niet uit de middeleeuwen stamt, doch in 1934-1935 her bouwd werd; bijna vier eeuwen nadat hij, evenals het Slot op den Hoef, verwoest werd ten tijde van het beleg van ... Alkmaar.

zichtbaar achter de bebouwing aan de Nieuwesloot. Ook op een in 1603 door een onbekende meester vervaardigd schilderij van het beleg van Alkmaar is het kloostercomplex goed te herkennen: linksachter de in

beleg van Alkmaar onder water was gezet, viel hij in 1587 voor de tweede keer droog. Gedurende het laatste kwart van de zeventiende eeuw ging de polder hard achteruit. Na 1700 werd de totaal

In 1642 gaf de stad opdracht voor een gebrandschilderd glas met de voorstelling van het beleg van Alkmaar door de Spanjaarden in 1573. Dit tot meerdere eer en glorie van de stad zelf. Dit glas is

8. J. Krabbendam, Catharina Rembrands, of Het beleg van Alkmaar in 1573 (Amsterdam, 1835).

Onder invloed van het nationalisme werd de heldin in de 19de eeuw nieuw leven ingeblazen. De schrijver Jan Krabbendam wijdde in 1835 een roman aan haar, die hij Catharina Rembrands, of Het Beleg van ... Alkmaar noemde.8 Hij beschrijft hierin hoe een Spaanse soldaat die met zijn vaandel zwaait en 'Zege! Zege! de stad is ons! Victorie! roept' door Trijn Rembrands wordt afgestraft. 'Maar snel trad een meisje

In 1570, tijdens de Allerheiligenvloed, braken de dijken en liepen de meren weer onder. Op last van Sonoy mocht men niet direct weer met de droogmaking beginnen, immers het beleg van Alkmaar was nog