't Onweer
Om deze medische caleidoscoop van de Stroet te
vervolmaken, vertel ik wat ik van mijn buurmeisje uit
de jaren '40, Gonnie Prosper, hoorde. Zij had
omstreeks 1947 klier-TB in de hals. Dokter Groenhart
heeft de daarmee gepaard gaande gezwellen zelf open
gesneden en verwijderd, met etter en al. Hoewel ze
daaraan uiteraard enkele littekens in de hals overhield,
is de ingreep wel effectief gebleken. Daarna heeft ze
nog enkele weken gekuurd in Hellendoorn en nog
enkele maanden in Denemarken.
Haar oudere zus Ko zou enkele jaren later nog een
zeer welkome kracht zijn in het gezin Groenhart.
Maar om te begrijpen hoe dat zo ontstond, gaan we
nog even terug naar het jaar 1948.
Tot dan toe had Dokter Groenhart al heel veel te
verwerken gehad. Hij kreeg als reserve-officier een
oproep voor Indië en bewoog zich vervolgens naar
Den Haag om vrijstelling te bepleiten. Ondertussen
zag hij allerlei lieden, die in de oorlog bepaald niet
vooraan stonden, weer plaatsen innemen die hij ze
eigenlijk niet waard achtte. Kortom, hij had het hele
maal gehad met deze maatschappij.
Maar toen daagde er
opeens licht aan de
horizon! Want wie is
die jongedame in het
groene gras, met een
opvallende parelket
ting en pareloorbel
len? Maar vooral is de
vraag: wat betekende
zij in het leven van
Piet Groenhart?
Het antwoord is bij
voorbaat: oneindig
veel!
Wordt vervolgd.
Door: Jan Spaansen
Nei een bolle dag weer kwamme met 't skemeren van
die grote donderkoppe an de lucht. 't Onweer kwam
heêl dichtbai, dat alle joos en moide werde d'r uit
rood. Deer zat ons hêle gezin met z'n elven zweitend
in de donkere kamer. Je dook hillegaar in mekaar bai
die zwere onweersklappe weervan de rame trilde.
Deur de dunne overgerdoine zag je met die bliksems
skaduwe om bang van te worren.
Inienen begon 't te sturmen en hoosde 't van de lucht.
Den.kort deerop een skèrpe klap. Op kniese.jul
lie allegaar en bidde, hakkelde moeder. Deer zege wai
neer, dicht teugen mekaar an op kniese.
Licht an met onweer was skofteg gevaarlijk werd zoid.
Moeder Aat prevelde met trillende lippe: "Jezus, Maria
en Jozef, beskerm oos huisgezin". Deur die barre klap
was van skrik 't geldkissie vallen, dat moeder op skoot
had. Vader liep met een palmtakkie met een fles wai-
water in de rondte te sprenkelen en. dat hielp. Niet
raaksloegen. De bui trok nag wat neidreunend weg.
't Licht kon weer an en wai keke mekaar an met
bleike smoeltjes. Krogge we nou asens ranja vroeg zus
Atie? Dat was nei zuk bar onweer een vaste gewoonte
worren. Lekker voor de drouge keeltjes.
Was 't best ofkommen deur ons bidden? Of deur
anlengd waiwater dat ons ouwe huis met rieten dak
niet raaksloegen was? Hoezo anlengd waiwater met
een peterolieluchie? De stienkole- en peterolieboer Jo
Toim kwam in 't voorjaar altoid vóór Palmpasen met
een groot vat waiwater op de bakfiets langs de deure
in Kalverdoik. In Langedoik en Warmetuut moste de
mense dat bai de pastorie zelf hale. Maar in Kalverdoik
zette de mense de flesse an de weg die vuld werde
deur Toim. Voordat hai met dat vat an de vent ging,
werd die vuld bai de kerk en met een grote waiwater-
kwast deur pestoor zegend.
Hene langs de houge zuidkant en terug de slootkant,
over die breggies. Op zo'n keer zag ik dat Jo Toim an
't end van Kalverdoik bai 't kefee van Siemen Stevers
een slang boven in dat vat dein had om bai te vullen.
Zelf zat ie lekker an een borreltje. Dat kon best laie,
want van elk huis weer ie de fles vulde kreeg ie wel
een stuiver of een duppie. Bai vier huize, dicht bai
mekaar, stonde gien flesse; die wazze prodestant.
Evenzogoed wel beste mense 'oor werd zoid, maar die
ware gewoon "aars".
PS
De naam Groenhart is vastgeklonken aan mijn
geboortedatum: toen ik een jaar of 10 was getrouwd
vertelde mijn moeder mij op mijn verjaardag: "Jan,
oigelijk ben je pas morgen jarig!" "Wat vertel je me
nou moeder?" "Je benne ruim nei middernacht gebo
ren op de zeuventiende, maar omdat jouw oma op de
16e september jarig was, vroege we dokter of ie de
16e ok goed vond."
2019
Zicht op Haringcarspel
