Crabbendam en Schoorldam 1 1 l Zicht op Haringcarspel Ingestuurd door: Tineke Koenis In navolging van de beschrijving van Warmenhuizen in de vorige Zicht op Haringcarspel, volgt hier de tekst uit het 'Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden', geschreven door A.J. van der Aa over Krabbendam (uitgebracht in 1854) en Schoorldam (uitgebracht in 1847). CRABBENDAM ligt nabij het Groot-Noordhol- landsche-kanaal, niet verre van de plaats, waar men eene doorvaart-sluis heeft, om in het vaarwater den Grootesloot en de Zijpe te komen. Het was reeds in 1443 bekend, toen die van Alkmaar en Bergen een accoord maakten, wegens den dam, die gelegd was, om het water buiten te keeren, dewijl de Zijp nog water was. In 1573 werd te Crabbendam eene schans aangelegd, de eerste in dien tijd in het Noorderkwar tier, op welke de Spaanschgezinden in 1575 eenen vergeefschen aanslag deden, en die thans geheel ver dwenen is. Men telt er 22 huizen en ongeveer 120 inwoners. Deze buurt draagt den naam naar eenen dam, zijnde dit de eerste dam, welke in Noord-Holland gemaakt is, om het zeewater te keeren, dat door de voormalige uitwatering bij Petten van de rivier Kinheim indrong en het land overstroomde. Bij laag water lagen aan dezen dijk vele krabben, waarvan hij zijnen naam be kwam. m@-m«es 1 w 'S èffls«w® SCHOORLDAM, buurt, gedeeltelijk in het baljuw schap van Brederode, gedeeltelijk in Geestmer-Am- bacht, provincie Noord-Holland, arrondissement en 1^ uur Noord Oost van Alkmaar, gedeeltelijk kanton Alkmaar, gemeente Schoorl-Groet-Harger-en-Camp, uur Noord Oost van Schoorl, gedeeltelijk kanton en 2^ uur Zuid van Schagen, gemeente en XA. uur Zuid West van Warmenhuizen, met 32 huizen en 230 inwoners, van welke 6 huizen en 50 inwoners, onder Schoorl en 26 huizen en 180 inwoners onder War- menhuizen. Deze buurt is zeer aangenaam gelegen aan het Groot- Noordhollandsche-kanaal, welke haar doorloopt, zoo dat het oostelijk deel van Warmenhuizen en het wes telijk deel aan School behoort, terwijl er eene vlot brug over dat kanaal ligt. Het draagt de naam naar den dam, die hier aan den Rekerdijk, door de vaart van Zijpe naar Alkmaar, nu het Groot-Noordholland- sche-kanaal, gelegd werd. In 1570 werd hier een verlaat gelegd in den Rekerdijk. In 1573 liet Diederik Sonoy, zoo hier als te Krabbendam, eene schans maken, waarop de Spanjaarden, twee jaren later, eenen vergeef- schen aanslag maakten. Bewesten Schoorldam wijst men op een hoog stuk land de plaats aan, waar het Tolhuis van Vroonen zoude gestaan hebben, aan de vaart van Vroonen naar Petten. In 1531 is de nieuwe vaart van Alkmaar naar Schoorldam gegraven, om die met de vaart op Petten te vereenigen. Men heeft hier mede eene school, welke gemiddeld door een getal van 50 leerlingen bezocht wordt. Spaanse soldaten. mei 2018 T AARDRIJKSKUNDIG 1 1 DEB 1 1T 33 2 33 B. L -L IT S 21 IT BU&ENGBBHAGT 3K van £1 k i. 0 0VDJ,H MEDEWERKING TAN EEJ1GB VaDERLANDSCHE Gilemdiü. s e 1 TIEN DB DEEL. £et0te a fïeberinfl. fi eoRtnciWM..1 J. B oOBÏ II N 10 0*.

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Zicht op Haringcarspel | 2018 | | pagina 25