Het dorp War- menhuizen ligt 2 uur Noord van Alkmaar, 2 uur Zuid Zuid West van Schagen. Men telt er in de kom van het dorp 127 huizen en 600 inwoners. In de Hervorm de kerk, welke vóór de Refor matie aan de Heilige Ursula was toegewijd, was destijds aan het altaar, het welk aan de zuidzijde stond, eene vikarij gesticht. Deze kerk is een oud, ruim gebouw, met eenen lagen toren, waarvan het onderste gedeelte vierkant is, doch daar boven loopt hij spits toe. Op het midden van het dak was vroeger nog een klein torentje met een ben geltje en eenen doorluchtigen appel. Men heeft in de kerk geen orgel. De Roomsch Katholijke kerk, aan de Heilige Ursula toegewijd, is een nieuw, in het jaar 1837 gesticht, ge bouw, met eene kapel, eenen toren en een fraai or gel. Men heeft daarin een altaar. In het jaar 1847 is naast de kerk eene bijzondere begraafplaats voor de Roomsch Katholijken aangelegd. De dorpschool wordt gemiddeld door 100 leerlingen bezocht. De kermis valt in den tweeden Zondag in Augustus; vroeger had zij een week na Pinksteren plaats. Warmenhuizen is de geboorteplaats van Johannes Saskerides, die in het midden der zestiende eeuw Hoogleraar der godgeleerdheid te Koppenhagen was, en van Nicolaas Scheltius, Roomsch Katholijk Pries ter van Sint Maarten, een geleerd man, die het Paus dom verliet en in 1566 naar Amsterdam beroepen werd, vanwaar hij, in 1567, om de vervolging, naar Emden week. Men houdt Warmenhuizen mede voor de geboorteplaats van Cornelis Kooltuin, Roomsch Katholijk Priester van Haringcarspel, die de leer der Hervorming voorstond, zich in het jaar 1559 openlijk daarvoor verklaarde, ten gevolge daarvan het land ontweek naar Engeland en daarna naar Koppenhagen, waar hij Hoogleraar in de Hebreeuwsche taal werd. In de jaren 1612 was hier vrij wat oneenigheid tus- schen de Remonstranten en Contra-Remonstranten. In het laatstgemelde jaar was Petrus Emilius, die Re- monstrantgezind was, aldaar, naar de kerkenordening des jaars 1591, tot Predikant beroepen; doch het ge meen, van buiten opgemaakt, hield hem uit de kerk. Men sloot de kerkdeur met nieuwe sloten en sloeg er palen voor, zoo dat Willem Bardes, Heer van War menhuizen, geweld moest gebruiken, om de kerk open te krijgen. Doch het beroep van Emilius bleef steken, en het had naderhand nog veel moeite in, om eenen Predikant te krijgen, tot redelijk genoegen van de Heer en van de gemeente. In het jaar 1618 moeten hier al weder oneenigheden ten dien opzigte ontstaan zijn; althans op den 16 November van dat jaar, werd bij 's Lands Staten verstaan, dat de beide gezindheden, beurtelings, in de kerk te Warmenhuizen zouden pre diken. Na de landing der Engelschen en Russen in Noord Holland, in het jaar 1799, had de Generaal Ralph Abercrombie (foto links), den 14 September, het dorp Warmenhuizen door een talrijk detachement doen bezetten. In den volgenden nacht deed de Generaal Dumonceau dien post aanvallen door eenige Jagers van het vierde bataillon en de Grenadiers des zesde halve brigade, aangevoerd door Kapitein Goudoever, met dat gevolg, dat zij met zeer veel onversaagdheid zich meester maakten van het dorp, en de vijand ge noodzaakt werd zijne gekwetsten en bagaadje achter te laten. Het wapen dezer ge meente bestaat uit een veld van keel (rood), met 5 chevrons van zilver. Zicht op Haringcarspel december 2017

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Zicht op Haringcarspel | 2017 | | pagina 15