Na de oorlog
In de jaren na de oorlog kwamen er ventilatoren in
de koolbewaarplaatsen. Daarna zijn heel veel
bestaande schuren gemoderniseerd, dat wil zeggen
voorzien van een systeem met 'gedwongen' ventila
tie met ventilator). En er werden andere, geheel
nieuwe, volgens de meeste moderne inzichten,
schuren gebouwd. Er werd nog meer aandacht
besteed aan isolatie en in het begin werden alle
ramen weggelaten. Later kwam men daarop terug
doordat gele- en Dene- (Deense) kool belichting
nodig bleek te hebben. Bij het omleggen werd
meestal een looplamp gebruikt. Onder iedere waal
kool werd in het hart of, afhankelijk van het systeem,
op een zo gunstig mogelijke plaats een luchtverde-
lingsgoot aangebracht, afgedekt met tegels, waartus
sen openingen waren uitgespaard. Hier overheen lag
vaak een rek van panlatten, dat gelijkvloers kwam te
liggen. Aan het einde van zo'n goot, of soms van een
stelsel van gesplitste goten, bevond zich een inlaat-
put, waarin soms de ventilator werd geplaatst. Als de
temperatuur buiten lager was dan in de schuur dan
werd door middel van de ventilator koude lucht de
schuur ingebracht. Thermostaten zorgden voor gun
stige resultaten. Voor afkoeling van een partij kool
waren veel kubieke meters lucht nodig, in koude
nachten sloeg de tuinder zijn slag. Men werkte in
1951 met vijftig- a zestigvoudige luchtverversing
per uur zonder dat er sprake was van enige uitdro
ging. Met als resultaat onder de waal de laagste
temperatuur. Wel moest er weer voor gewaakt
worden dat de kool niet nat aansloeg door het
temperatuurverschil.
Hoe de resultaten in deze bewaarplaatsen tenslotte
waren, hing grotendeels af van de inzichten van de
tuinder die er mee werkte. Over het algemeen waren
de resultaten zeer goed. De vereiste arbeid en de
verliezen beliepen ongeveer twee derde van die bij
het oude bewaarsysteem en de kwaliteit werd beter
gehandhaafd.
Het aantal koolschuren in 1951 in onze
omgeving
Plaats
Aantal
Inhoud
schuren
in tonnage
Oudkarspel
104
5980
Zuid-Scharwoude
93
5260
Noord-Scharwoude
109
6250
Broek op Langedijk
139
6770
Harenkarspel West
122
6400
Harenkarspel Oost
132
6600
Heerhugowaard
240
11450
Warmenhuizen
167
9250
Koedijk
109
5920
Sint Pancras
112
5350
Sint Maarten/Eenigenburg
77
4100
Ooterleek/Oudorp
19
990
Oude en Nieuwe Niedorp
66
2570
1489
76890
Bronnen: Krantenbank Zeeland en 'Speciaal Sluitkool
Nummer' van Groenten en Fruit.
Zicht op Haringcarspel
tr-
Links Willem Jonker en rechts zijn broer Cor Jonker Foto
Niestadt Zijper Museum.
Nu links Cor Dekker, daarachter Bram Dekker.
mei 2016
