HERINNERINGEN AAN KAMP VUGHT
Door Siem Bakker Nzn
Oudejaarsmiddag 1943 belegden gemeentebestuurders uit de regio - op initiatief van
burgemeester Nolet van Warmenhuizen en Harenkarspel - een vergadering in Scha-
gen, om te komen tot een gezamenlijke gedragslijn inzake het bevel van de bezetter
om arbeidskrachten te leveren voor de verdedigingswerken. Er werd besloten dat ze
niet zouden meewerken aan de 'mannenlevering'. Betrokken bestuurders werden
vervangen en een aantal dook onder, waaronder burgemeester Nolet en wethouder
en locoburgemeester Cees Bakker. Dit had tot gevolg dat hun echtgenotes - Jo Nolet-
de Rijk en Anna Bakker-Tesselaar - door de bezetters werden gegijzeld. Anna Tesse-
laar is mijn grootmoeder, en om die reden ging ik op zoek naar meer informatie over
deze gijzeling.
Jo Nolet-de Rijk bleek in de jaren '40-45'
aantekeningen te hebben bijgehouden van
onder meer haar gevangenschap in Am
sterdam en Vught en schrijft daarin ook
over Cees en Anna. In 'Dagboek van gijze
laar Jo Bes uit Tuitjenhorn' beschrijft Jo
nauwkeurig zijn min of meer gelijktijdige
gijzelaarschap in Amsterdam en Vught,
waardoor de omstandigheden waaronder Jo
Nolet en Anna daar verbleven nog duidelij
ker worden.
En mevrouw Jet Nota-Van Gooi vertelt hoe
ze als twintigjarig meisje samen met haar
familie in Vught hulp heeft geboden aan
Anna, op de eerste dag na haar invrijheid
stelling in september 1944.
Op zoek naar de familie Nolet
In de laatste week van januari 1944 werden
Jo Nolet en Anna Bakker opgepakt. Beide
vrouwen zaten daarna vijf weken gevangen
in Amsterdam en werden vervolgens over
gebracht naar het concentratiekamp in
Vught. Jo Nolet kwam vrij op 6 april 1944,
nadat haar ondergedoken man zich vrijwil
lig had gemeld bij de Sicherheitsdienst, op
de belofte dat hij na drie maanden weer vrij
zou zijn. Dat werden er negen, deels in de
gevangenis aan de Weteringschans te Am
sterdam en deels in Kamp Amersfoort.
Toen Jo werd gegijzeld was zij 39 jaar oud
en moeder van negen kinderen. Het tiende
en laatste kind zou geboren worden in ja
nuari 1946. Anna was bij haar arrestatie 62
en moeder van vijftien kinderen. Vier van
hen woonden nog thuis. Zoon Siem verbleef
vanaf midden 1943 in Duitsland, vanwege
de Arbeitseinsatz. Anna kwam vrij op 11 of
12 september 1944. Haar kampkaart ver
meldt 13 september, maar diverse bronnen
geven aan dat de vrijlating zich in verschil
lende groepen en op verschillende tijdstip
pen heeft afgespeeld.
Burgemeester Nolet werd 21 december
1944 uit kamp Amersfoort ontslagen. "Wel
licht hebben bepaalde omstandigheden met
daarbij gevoegd het schriftelijke verzoek
van mevrouw en haar kinderen een door
slaggevende rol gespeeld." Zicht op Ha-
ringcarspel, mei 2009)
Zes weken voordat burgemeester Nolet in
kamp Amersfoort arriveerde, was Piet Bak
ker uit Waarland uit hetzelfde kamp ontsla
gen. Na de bevrijding zouden ze elkaar nog
vaak tegenkomen.
Piet (zoon van Jan Bakker, ook wel 'JP' ge
noemd) kreeg 15 oktober 1945 een baantje
op de gemeentesecretarie van Harenkar
spel, als hulpje van gemeentesecretaris
Essing. Zondag 21 juni 1946 kreeg hij thuis
te horen dat hij zijn baantje maar moest
vergeten, en geacht werd de dag daarop te
gaan helpen met bollen rooien. Piet had
echter gehoord dat er een vacature was op
het gemeentehuis in Warmenhuizen, en
ging dezelfde avond nog langs bij burge
meester Nolet. Die schreef een brief voor
de wethouders, waarin hij Piet voordroeg
voor de benoeming. Maandag toog Piet met
deze brief naar het gemeentehuis, en die
zelfde avond nog kon hij thuis meedelen
dat hij was benoemd als tweede ambtenaar
ter secretarie, voor 125 gulden per maand.
Hij kon meteen beginnen.
Op meerdere manieren zijn er dus banden
geweest tussen de families Nolet en Bak
ker. Toen Henricus Nolet 1 november 1928
aantrad als burgemeester van Harenkarspel
en Warmenhuizen, als iemand 'van vreem
de bodem, van buiten', trof hij in de raad
van Harenkarspel onder meer tuinder Cees
-3-
