DE INVOERING VAN ELEKTRICITEIT EN RADIO IN DIRKSHORN
Rond de eeuwwisseling naar de 20e eeuw werd reeds volop getracht om de elektriciteits
voorziening ook voor veriichtingsdoeleinden voor algemeen gebruik geschikt te maken.
Van algemeen gebruikt was tot dan toe geen sprake. Het waren in het begin van de 20e eeuw
nog hoofdzakelijk fabrieken en grote kantoren waar elektriciteit werd toegepast. En in
beperkte mate ook voor straatverlichting in grote plaatsen zoals Amsterdam, Haarlem en de
Zaanstreek.
Door Jan Jonker.
Invoering van elektriciteit.
Dat voor particulier gebruik de mogelijkheid
ontbrak had als oorzaak dat woningen nog
niet aangesloten waren op het elektriciteits
net. In de steden kwam hier langzaam aan
verbetering in, maar het uitgestrekte en
dunbevolkte platteland bleef nog jaren
verstoken van de stroomvoorziening. Het
duurde nog tot na de Eerste Wereldoorlog
voordat hier langzaam verandering in kwam.
De meeste gemeenten zoals Alkmaar,
Schagen en Langedijk beschikten over een
eigen gasfabriek. Ook Warmenhuizen kreeg
in 1913, samen met Harenkarspel, een eigen
gasfabriek en had daardoor niet zoveel haast
om op elektriciteitsvoorziening over te
stappen.
een transformatie hoogspanningstation te
Dirkshorn op de hoek Veerstoot Middenweg
(nu begin Voorpolderweg, naam veranderd
na aanleg S3/N245). Het gemeentebestuur
ging zeer voortvarend te werk. Reeds op 19
juli 1919 werd deze aanvraag goedgekeurd.
De bouw van het transformatiestation zal dus
omstreeks 1920 plaats gevonden hebben. En
ook de kabelaanleg zal in die tijd gebeurd
zijn.
De dorpsbewoners waren echter nog lang
niet allemaal voor aansluiting. Bijna iedereen
had gas, men kon er op koken en de gaslamp
gaf goed en helder licht. Het was betrekkelijk
goedkoop zodat de mensen maar aarzelend
overstapten of elektriciteit.
Bij ons thuis hadden we geen gas. Moeder
kookte op peterolie (petroleum)en op het
fornuis, en voor verlichting diende de
olielamp. Wij kregen
wel direct aansluiting
op het net en de
olielamp maakte plaats
voor een elektrisch
lampje. Met het
omdraaien van een
knopje straalde het
een helder licht uit, dat
was toch wel een hele
Het PEN gebouw in Dirkshorn, gesloopt in 1978.
Maar de vooruitgang was ook hier niet te direct gebruik van
stoppen. Op 3 juli 1919 diende het plaatste P. de Go(
Provinciaal Electriciteitsbedrijf Noord-Holland advertentie met al
een verzoek in om te komen tot de bouw van Smederij".
sensatie.
Het aantal aansluitin
gen nam toe maar de
toepassing van stroom
bleef aanvankelijk
beperkt tot verlichting.
Ook de straatverlich
ting met gaslantaarns
duurde tot ongeveer
1930. Middenstand en
ambacht maakten wel
krachtstroom. In mei 1925
ide te Dirkshorn een
3 kop "Electrische
-19-
