Het grote land Weich.
Het land Weich met het land Nyewendoren,
waarop het "Uitlant" met de nederzetting (4)
lag, bestreek de dorpen Krabbendam,
Eenigenburg, St.Maarten, Petten tot en met
Hargen bij Groet. Om het land te ontwateren,
stond het watermolentje van Weich in 1317 op
een van de terpjes die tot deze nederzetting
behoorde (2). Er schijnt ook een korenmolentje
gestaan te hebben, maar dat is eigenlijk niet
mogelijk omdat men in die tijd voornamelijk
thuis met twee stenen alles vermaalde.
De betekenis van Weich is in het Midden-
Nederlands vechten of strijden, iets wat in
vroeger tijd hier zeker is gebeurd. Weich maakt
momenteel uit van een deel van de Pettemer-
en Hargerpolder en ligt westelijk tegen de
Oude Schoorlse Zeedijk aan.
Bij inpoldering van de Zijpe (1597) is de
nederzetting geheel verdwenen, en de
bewoners vestigden zich in het al bestaande
Krabbendam wat in 1230 Bakenes werd
genoemd. Bakenes is te vertalen als
"havenmeer". De verhalen dat het woord
Krabbendam is ontstaan uit de "krebben" (de
loopsteigers) in het haventje van Krabben
dam heeft men verzonnen. Na 1230 heeft op
het 1e Krabbendam een versterkt huis
gestaan behorende bij de Heren van Crabbe
waaruit het latere Krabbendam zijn naam
kreeg. Over dit Krabbendam in de volgende
aflevering.
Er wordt geschreven "graaf Floris IV geeft al
het land genaamd Weich tussen Odonthem
ook Odomshe(e)m in 1230 (odom is oud, hem
of heem is plaats) ook Godolfhem of
Outhe(e)m geheten in 1264 en ook nog in 1500
(het hedendaagse Zijpersluis 1), (Melis Stoke
noemde het in zijn geschriften "het oude dorp")
en Sweede (zwet of wad) buiten de dijk van
Puthem (Petten) en Grothem (Groet) in
eigendom aan Nicolaas van Persijn van
Haarlem graaf van Waterland en Willem van
Egmond".
In 1421 was dit "Uitlant" van graaf Jan van
Egmond (1385-1451), en tot 1600 was het van
graaf Lamoraal II van Egmond.
In 1582 werd een gedeelte van het land aan de
oostkant van de Westfriesedijk en dus op de
plaats van het kasteel "Nuwe Duere"(zie oude
tekst) lees Nieuwe Deuren genoemd. Het lag in
de banne (rechtsgebied) van Eenigenburg.
Bronnen:
Goederenlijst van de St.Maartenskerk te
Utrecht uit 866 na Chr.
Saxsus Grammaticus kroniekschrijver.
Oorkondeboek van Holland en Zeeland - L.
van de Berg.
Groot charterboek van de graven van
Holland, Zeeland en Vriesland - F. van Mieris.
Studies over Holland en Zeeland - J. Smit.
Heemskerk - J. Groesbeek.
Kaart uit 400 en 900 na Chr. en het
manuscript uit 1982 - Cees Wagenaar.
Baptisma Sculp kaarttekenaar kaart uit 1600.
Kaart van de Uitwaterende Sluizen uit 1680.
Oud archief Warmenhuizen invoer no. 6021.
Met dank aan het Zijper museum te
Schagerbrug.
Sam Schipper.
-25-
