14 november 1730 voor fl. 23.200,00), alsmede de aanpalende heerlijkheid Wijk aan Zee (gekocht voor fl. 15.850,00). In de Grote Kerk van Beverwijk staat het hardstenen grafmonument uit 1717 van de familie van Harencarspel, waarvan de in 2005 prachtig voltooide restauratie de gemeente zo'n vier ton kostte. De vogels van het schild blijken gezelschap te hebben gekregen van gouden afziende zwanen als schildhouders; dat geeft het wapen direct een wat adellijker aanzien, evenals de rangkroon boven het schild. HET HARINGENWAPEN In 1783 werd de heerlijkheid Haringcarspel gekocht door Paul Christiaan Fuchs (gestorven in 1794), een lid van de vroedschap van Haarlem. Hij voerde zelf een familiewapen met een vos, een sprekend wapen voor wie Fuchs heet. Nu is er een gewoonte dat Heren van heerlijkheden het wapen van hun heerlijkheid als een zogenaamd hartschild op hun familiewapen plaatsen. Kennelijk wenst Fuchs ook op die wijze zijn status te onderstrepen. In ieder geval tonen de Haarlemse gebrandschilderde zogenaamde vroedschapsglazen zijn familiewapen met daarop een hartschild, namelijk dat van Haringcarspel. Hij moet dat wapen voor Haringcarspel zelf hebben ontworpen, want dit leek in niets op het wapen dat niet zolang te voren in het handschrift Beelaerts van Blokland als het wapen van de heerlijkheid werd afgebeeld. Andere wapens zijn niet bekend. Fuchs kwartileerde het wapen: I en IV in groen drie haringen, in zilver onder elkaar als verwijzing naar Haringcarspel; II en III in zwart een gouden hoorn als verwijzing naar Dirkshorn en Tuitjenhorn (hij liet zich ook - ten onrechte- Heer van Haringcarspel, Dirkshoorn en Tuitjenhoorn noemen), op dat alles een gouden hartschild met een rode keper, hetgeen verwezen zal hebben naar het roemruchte Huis Egmond dat tot 1608 de heerlijkheid bezeten had en dat gouden en rode kepers voerde Krachtens Soeverein Besluit van 24 december 1814, nr. 32 schreef in 1815 de Hoge Raad van Adel onder andere alle gemeentebesturen aan om hun wapen ter bevestiging in te zenden. De gemeente voldeed daaraan door het wapen van Fuchs in te zenden, maar kennelijk had men alleen een (lak)zegel en niet een kleurenafbeelding en wist men niet meer zo goed wat de kleuren waren. Dat verschijnsel van onbekendheid met de wapenkleuren kwam veel voor. De Hoge Raad van Adel maakte daar kort proces mee. In die gevallen koos de Raad voor een blauw schild en gouden figuren, zijnde kleuren van het Huis Oranje- Nassau. In het geval van Haringcarspel was er het probleem dat het wapen uit vier kwartieren was opgebouwd en als alles blauw zou worden, ontstond er een chaotisch geheel. De Raad loste dat op door het wapen met een dun gouden kruis in vieren te delen (een zogenaamd streepkruis). Alzo werd het wapen van de gemeente bevestigd door de Hoge Raad van Adel op 22 oktober 1817. Dit gemeentewapen werd na de fusie in 1990 met Warmenhuizen en Sint Maarten gewijzigd in een wapen waarin elementen van alle drie de gemeenten behouden bleven. HEERLIJKHEIDSWAPEN De heer C.H.A. Keesom, Heer van Haringcarspel, 2005), vroeg bevestiging van het heerlijkheidswapen aan. Zoiets was sedert 1950 niet meer gebeurd. Toen was namelijk bij Koninklijk Besluit van 7 juli 1950, nr. 8 het wapen bevestigd van de ambacht heerlijkheid Nieuwland. (De laatste keer daarvoor was het wapen van de heerlijkheid Kortenhoef op 28 juni 1839 bevestigd). Bij Koninklijk Besluit van 7 september 1952 nr. 9 was het wapen van de heerlijkheid Slochteren weliswaar nader bepaald, maar dat was al door de Hoge Raad van Adel op 10 november 1819 bevestigd. De Hoge Raad adviseerde het oorspronkelijke wapen van Fuchs te laten bevestigen en zulks onder de naam Haringcarspel omdat de naam van de heerlijkheid niet was gewijzigd, alleen de gemeente wijzigde in 1906 haar naam van Haringcarspel in Harenkarspel. Aldus geschiedde: bij Koninklijk Besluit van 16 januari 2003 nr. 02.005.404 werd ten verzoeke van de heer C.H.AKeesom.Heer van Haringcarspel, het wapen van de heerlijkheid bevestigd en de Hoge Raad van Adel verleende vervolgens hem een wapendiploma dat een traan onder de bek van de haringen toont. -31-

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Zicht op Haringcarspel | 2006 | | pagina 33