HARM VAN DER SPOEL UIT DIRKSHORN
Dat er grote verschillen waren tussen de
stationering en de onderdelen waarbij onze
militairen in het voormalig Nederlands Indië
hun dienstplicht vervulden bewijst het verslag
van Harm van der Spoel uit Dirkshorn, geb.
24-03-1926.
M.S. Kota Int en.
Hij voer met de Kota Inten op 28 augustus
1947 naar het toenmalig Nederlands Indië.
Tot Port Said hadden ze een goede reis,
kregen toen echter motorpech wat enkele
dagen oponthoud gaf. Daarna kon de reis
zonder problemen worden vervolgd. Het was
warm aan boord, de onderkomens waren
zeer bekrompen, het eten was matig,
ontspanning slecht, maar hij was niet
zeeziek.
In de haven van het toenmalige Batavia,
Tandjong-Priok, ging hij van boord en werd
geplaatst op het vliegkamp Priok van de
marine. Hij is daar zijn hele Indië tijd gelegerd
geweest. Akties heeft hij niet hoeven mee te
maken. En de militairen op het kamp hadden
een zeer goede verstandhouding met de
burgerbevolking. Dit had ook te maken met
het feit dat er nogal wat burgers op het
marinekamp werkten. Jan Rentenaar, ook uit
Dirkshorn, heeft hij daar ontmoet.
Het volgende verhaal geeft een indruk van de
activiteiten van onze militairen in die jaren op
dit marine vliegkamp met watervliegtuigen of
vliegboten van het type Catalina. Het is
geschreven in de stijl van tegenwoordige tijd
van die jaren door D. Steenmeijer, 2e It. der
mariniers.
"Op een rechthoekig schiereiland, dat door
een hek van prikkeldraad van de landzijde is
afgesloten, ligt het Marine Vliegkamp van
Tandjong Priok, het "nest" voor de Catalina
vliegboten der Marine Luchtvaart Dienst.
Grote hangars en gebouwen, een machtig
voetbalveld en vliegtuigen met een ontzaglijk
grote vleugelspanwijdte. Doch de enige
manier om dit "kamp van formaat" te bereiken
is met behulp van een akelig klein pontveer
tje, dat met handkracht over een smal
watertje wordt getrokken. Weinig comfortabel
en de trekschuit tussen Edam en Volendam
gaat op het ogenblik zeker vlugger.
De communicatie met het achterland is niet
best. De verbinding met alle plaatsen in de
Archipel die een redelijk schone rivier of baai
tot hun beschikking hebben, is echter des te
beter. Is er een ernstige ziekte te Tandjong
Oeban of is elders chirurgisch ingrijpen nodig,
waar die plaatselijk niet voor handen is, een
seintje naar het vliegkamp en een kwartiertje
later is er reeds een "Cat" in de lucht.
Zo gebeurde het onlangs, dat er hulp
gevraagd werd voor een zieke, die zich aan
boord bevond van een vaartuig van de
Gouvernements Marine, dat in de Bantam
Baai patrouilleerde. Drie uur nadat het bericht
op het Vliegkamp binnenkwam, was de
patiënt reeds geholpen.
Catalina (PBY-5) vliesboot in Nederlandse "kleuren
Dat ging vrij eenvoudig. De Catalina ging de
lucht in, zocht het vaartuig op en landde
daarna op het water en nam vervolgens de
patiënt over, terugvliegen en meren aan de
boei van het vliegkamp. De zieke werd per
sloep naar de wal gebracht. De ambulance
auto stond klaar. Vervolgens in vliegende
KONtXKIJJtt ROTTHIDAMSCHt UOYO
-27-
