De familie Wijdenes
Uit gegevens bij het Regionaal Archief blijkt dat Pieter Wijdenes, de maker van de boven beschreven
klok, is geboren rond 1723, overleden op 12 september 1774 en begraven in de Grote Kerk te
Alkmaar. Hij was getrouwd met Elisabeth Koehouder, overleden in 1788 en ook begraven in de Grote
Kerk. De familie Wijdenes had 4 kinderen. Drie van hen, Reijer, Jacob en Aagje, stierven zeer jong.
Dochter Dieuwerije werd wel volwassen, zij werd geboren op 18-7-1751 en overleed Op 25-8-1818. In
1788 huwde zij met Justus Asmus. Deze Asmus was in 1777 vanuit Amsterdam naar Alkmaar
gekomen. Asmus was horlogemaker en trad in dienst van de weduwe Wijdenes. Later heeft hij de zaak
voortgezet, tot ongeveer 1807. Hij overleed op 84 jarige leeftijd in 1837.
Pieter Wijdenes had zijn werkplaats in het pand Mient 13 o.z. Dit pand kocht hij in 1765 voor de
taxatiewaarde van 120 gulden van de weduwe Dirk Schuit. Vóór die tijd huurde hij het voor 16 gulden
per jaar. Later huurde Justus Asmus het van de weduwe Wijdenes voor 10 gulden per jaar.
Uit het originele testament van Pieter Wijdenes en Elisabeth Koehouder van 20 juni 1758 blijkt dat hun
vermogen onder de 4000 gulden was en dat ze in gemeenschap van goederen waren getrouwd.
SINTERKLAASAVOND IN VROEGER TIJD
Sinterklaas werd rond het jaar 270 geboren in Patras, in Klein-Azië. Zijn ouders noemden hem
Nicolaes. Op latere leeftijd werd hij bisschop van de Grieks katholieke kerk in de plaats Myra in Klein-
Azië. Er kwam "Sint" voor zijn naam te staan. Zijn sterfdatum 6 december is bekend, maar het precieze
jaar niet, men denkt dat het rond 342 ligt. Met het Sinterklaasfeest dat vroeger op 6 decem-ber werd
gevierd, wordt dus de sterfdag van Sint Nicolaas herdacht en niet zijn verjaardag.
Bekende eigenschappen van Sinterklaas zoals
zijn gulheid en liefde voor kinderen, zijn bekend
geworden door oude legenden. Zo wordt er verteld
dat Nicolaas al het geld dat hij erfde van zijn rijke
ouders, na hun dood gebruikte voor arme
mensen. Dat Sinterklaas bekend staat als
kindervriend, heeft te maken met een aantal
verhalen waarin hij kinderen redt. Een van die
verhalen gaat over een kind dat in een teil boven
het vuur zit, voor het ochtendbad. De moeder
vergeet haar kind en het water kookt al, maar Sint
Nicolaas zorgt ervoor dat het kind ongedeerd uit
het bad komt.
Een van de oudste berichten over een
Sinterklaasviering in Nederland stamt uit 1360. In
Dordrecht kregen de kinderen een dag vrij en een
fooitje uit de stadskas om pret te maken. Lange
tijd was het Sinterklaasfeest geen echt gezins-
feest, maar een feest voor iedereen. Op 6
december werden weeskinderen, oude en arme mensen extra verwend. De Sinterklaasintochten zijn
nog niet zo oud, ze bestaan vanaf het begin van de 20e eeuw. De afgelopen twee eeuwen is het
Sinterklaasfeest overigens nogal veranderd. Oorspronkelijk was het een rooms-katholiek feest, maar
het heeft nu bijna niets meer te maken met de heilige Sint Nicolaas. Het is ook geen volksfeest meer,
eerder een familiefeest. Ook leek de kerstman steeds meer taken over te nemen van Sint Nicolaas,
maar in de afgelopen jaren bleek de verdere "overname" tot stilstand te zijn gebracht.
In vroeger tijd kwam de Sint niet per boot uit Spanje, maar uit Turkije. Zeven van de zeventien
gewesten die de Nederlanden werden genoemd hadden net hun Spaanse koning afgezet en waren
voor zichzelf begonnen (1648). De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was geboren uit een
opstand (1568 - 1648). De hervormden die de machtspositie bezaten en de katholieken konden
rekenen op tolerantie. Met deze religieuze machtswisseling was de katholieke feestkalender allerminst
van de baan.
10
