Maar zonder geld kon de veldheer niet anders doen dan zijn mantel te delen. Is een halve mantel niet
wat zuinig voor een heilige, en kon hij zijn hele mantel niet weggeven? Neen, want zijn gehele mantel
weggeven zou betekenen dat hij zijn uniform uittrok, wat werd beschouwd als desertie en daarop stond
de doodstraf. In de nacht dat hij zijn mantel deelde, droomde Maarten van Christus. Hij beschouwde dit
als een teken, en rond 339 vroeg hij toestemming om het leger te mogen verlaten. Maarten liet zich
dopen door de heilige Hilarius van Poitiers en ging zich Martinus noemen, en wijdde zijn leven aan
liefdadigheid en bekering in Italië en Frankrijk.
Hij trok door Italië en Dalmatië voor hij zich terugtrok als
kluizenaar op een eiland voor de Liguriaanse kust. In 360
werd hij door Sint Hilarius geroepen en stichtte Martinus het
eerste klooster in Gallië. Nadat hij in 372 tegen zijn wil tot
bisschop van Tours werd gekozen, bleef hij als een arme
monnik leven nabij Tours, waar al snel een nieuw klooster
ontstond genaamd Marmoutier. Zijn enthousiasme en
ondersteuning leidden tot de stichting van tal van kloosters in
de wijde omgeving.
Later, verzwakt door ziek
te, ondernam de reeds
tachtig jaar oude Martinus
een reis naar graaf Avi-
tiaan die van plan was de
stad Tours plat te
branden. Martinus wist
Avitiaan te doen afzien
van dit snode plan. Een
jaar later stierf Martinus
op missiereis te Landres
in Candes op 8 november
397. Martinus werd 81
jaar oud. Zijn lichaam
werd teruggebracht naar
Tours en op 11 november
begraven. Die datum
werd zijn feestdag.
Martinus was een van de
eerste heiligen die niet als
martelaar stierf en toch de
volkse verering als heilige
ten deel viel. In het jaar
500 riep koning Clovis bij zijn doop Martinus uit tot beschermheilige van het Frankische volk. Martinus
beroemde halve mantel werd als belangrijk relikwie in een speciale kapel bewaard. Overal werden er
kerken aan deze heilige toegewijd en tal van plekken sierden zich met de naam Martinus. Zoals het
Caribische eiland Sint Maarten, de dorpen Sint Maarten en Sint Maartens(vlot)brug in Noord Holland,
Sint Maartensdijk op het Zeeuwse eiland Tholen, het Utrechtse Maartensdijk. Hij werd ook de
schutspatroon van het bisdom Utrecht.
De eerste aan hem gewijde kerk in het toenmalige Holland was het Sint Maartenskerkje in Utrecht in
het jaar 600, en ook nu nog heeft Utrecht via de Dom een band met Sint Maarten, de windwijzer boven
op de Dom is geen haan maar Sint Maarten op zijn paard. Verder zijn er veel kerken in Nederland naar
Sint Maarten vernoemd. In het verleden werd de feestdag van Sint Maarten alleen in de kerk gevierd,
pas later werd het feest op straat gehouden. Sint Maarten behoort zondermeer tot de belangrijkste
heiligenfeesten samen met Sint Nicolaas en Driekoningen.
ifstti
Want op 11 november was niet alleen een dag waarop het wettig was toegestaan te bedelen, maar
ook een dag om feest te vieren, naar de jaarmarkt te gaan en 's avonds gans te eten. In Nederland is
het eten van gans langzaam verschoven richting Kerstmis, waar het heeft plaatsgemaakt voor de
kalkoen. Ook werden er vroeger vuren gestookt op de feestdag van Sint Maarten. Mensen namen as
21
