mm ssmmtssss ■mm DE DIJK VAN GEESTMERAMBACHT Volgens de verstoeling van de Westfriese Omringdijk van 1339 begon het dijkvak van Geestmerambacht bij de banpaal van Hoorn op de Walingsdijk en ging vervolgens west-noord- westwaarts langs de Drechterlandsedijk en Huigendijk tot de Omval bij Alkmaar. Daar liep hij onder de naam van Geestmerambachtsomloopdijk zuidwaarts langs Oudorp naar de stad om vervolgens ten noorden van de Alkmaarse veste als Zuider-Rekerdijk langs de Huiswaard noordwaarts te gaan tot de Bergersluis aan het begin van de ban van Koedijk. Daar veranderde de dijk weer van naam. Tot Krabbendam heette hij Noorder Rekerdijk. Vanaf Krabbendam liep de dijk verder noordwaarts onder de naam van Westfriese Zeedijk naar de Schagerpaal op de Nieuwe Dijk. Uit de ordonnantie van het Hof van Holland van 1560 voor de Geestmerambachtszeedijk blijkt dat het om een aarden dijk ging met een hoogte van circa 6 m. De huidige dijk heeft een vergelijkbare hoogte. Het verslag van een inspectie van 1638 langs de gehele Westfriese Omringdijk spreekt ook nog over de aanwezigheid van wierresten. Tot de definitieve bedijking van de Zijpe in 1597 vormde de Geestmerambachtszeedijk een uiterst moeilijk te houden dijkvak. De diverse wielen in de dijk zowel droge als natte getuigen van herhaalde doorbraken. Het merendeel van deze wielen moet zijn ontstaan in de jaren 1570-1574. Eerst kreeg de dijk te lijden van de Allerheiligenvloed van 1570. Daarna werd hij doorgestoken in verband met het beleg van Alkmaar door de Spanjaarden. Geld om de gaten snel weer te dichten ontbrak zodat de zee haar verwoestende werk lange tijd kon voortzetten. De Zuider- en Noorder- Rekerdijk werden in de 17e eeuw van blauw Zijps zand gemaakt. Beide dijken waren niet erg hoog. Sinds 1455 werd de Zuider-Rekerdijk geschouwd door schout en schepenen van Alkmaar. De Huigendijk beschikte oorspronkelijk over een groot voorland. Tegen de tweede helft van de 16de eeuw was dit echter vrijwel geheel verdwenen. De Huigendijk was toen een uiterst kwetsbare kaaldijk waarvan bet onderhoud gigantische bedragen vergde. Bij de indijking van de Schermeer heeft men de Huigendijk als noordelijke ringdijk genomen Hij heet zodoende tegenwoordig Noorder-Schermerdijk of Slingerdijk, maar in feite maakt hij nog steeds deel uit van de Westfriese Omringdijk. Het trace Huigendijk-Oudendijk liep vroeger anders dan nu. De uitstulping in het gedeelte tussen Rustenburg en Ursem is een oude inbraak van de Schermeer. De bocht tussen Avenhorn en Oudendijk vormt bet overblijfsel van een doorbraak van de Beemster. De Walingsdijk en Drechterlandsedijk zijn altijd veen- en kleidijken geweest. In 1942 werd de Omringdijk bij Rustenburg doorsneden door een kanaal voor de scheepvaart. Een en ander ging gepaard met een algehele herziening van de boezemwateren in Noord-Holland. Het Geestmerambacht met alle kleine poldertjes "op z'n kant"

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Zicht op Haringcarspel | 2001 | | pagina 7