k
Overigens was het 's avonds stil op straat en dat had zijn reden. Een groot gedeelte van de
inwoners lag meestal vroeg onder de dekens. Iedere morgen stond bij velen de wekker op halfzes,
een half uur later werden schoffels, wieders enzovoorts in het akkerschuitje gelegd om vervolgens
naar één van de akkers te kloeten.
Als de torenklokken twaalf slagen lieten horen werd het schuitje voor een uur in de thuishaven
vastgelegd. Na dat uur middagpauze werd weer teruggekloet naar de akker. Als daarna de beide
wijzers van de klok precies in de verticale stand waren gekomen was er weer een dag van hard
werken voorbij.
Tijdens de zestigste verjaardag van koningin Beatrix gingen mijn gedachten terug naar deze datum
in 1938. Aangezien de visvangst met het treknet vrij mager genoemd kon worden had ik mij op het
gemeentehuis gemeld voor de D.U.W. (Dienst Uitwaterende Werken). Er was een werkobject in
Schoorldam om grond te gaan kruien van een nieuw gegraven -uiteraard met de hand- brede
sloot. We werkten er met tien mensen, allen uit de gemeente Warmenhuizen, in twee groepjes van
vijf en we moesten de grond over planken zo'n zestig meter verder kruien naar een lager gedeelte
van het land. In ons groepje was ook de hier al eerder genoemde 'dikke' Klaas de Vet ingedeeld.
Zijn palingfuiken lagen natuurlijk op zolder, dus moest hij nu evenals vele anderen naar de D.U.W.
en met een roestige schop verscheen hij op de voor hem totaal onbekende werkzaamheden.
Bij de andere groep was o.a. Jan Dekker ingedeeld, en die meende leuk te moeten zijn door af en
toe een kluitje modder naar Klaas te gooien. Meestal miste hij en de dikke spitte rustig zijn
kruiwagen vol alsof hij niets merkte. Dus bleef Dekker doorgaan met het treiterige gooien. Het was
natuurlijk erg kinderachtig en we voelden dat er iets zou gaan gebeuren, maar we hadden geen
idee hoe of wat. Toen de volgende kluit zijn rug raakte greep Klaas zijn schop met een hand vast
Nu gaat het fout, dachten wij toeschouwers. Hij liep met de schop kalm naar Dekker die niet wist
wat te doen. Klaas stak de schop naar hem toe met de woorden, "je kunt toch veel beter een volle
schep grond naar me gooien, dan heb je altijd succes." Vervolgens pakte hij de niets vermoedende
kluitjesgooier plotseling met beide handen aan zijn broekriem, tilde hem omhoog alsof het een zak
met veren was en zei rustig als altijd: "Goed adem halen Jantje, want je gaat naar de vissen." En
voor we allemaal beseften wat er gebeurde zagen we Dekker met een grote zwaai midden in de
sloot plonzen. Klaas liep daarna rustig en alsof er niets gebeurd was terug naar zijn kruiwagen en
zei tegen ons: "Ik denk niet dat Jan weer zal proberen om met kluiten te gooien."
Dekker is nadat hij op de kant van de sloot omhoog was geklommen uiteraard direct naar huis
gefietst. En mede doordat het die 31ste januari een vrij zonnige dag was met weinig wind, heeft hij
er geen nadelige gevolgen van ondervonden. Wel werd er af en toe naar hem geroepen: "Hé Jan,
moet je niet eens een kluitje gaan gooien?" Waarop hij wijselijk niet reageerde.
Toen het nieuws over de geboorte van prinses Beatrix 's
morgens via de radio werd vernomen zagen we op de
scheepvaart in het Noordhollandsch Kanaal, waar ons
werkobject was gelegen, de vlaggen in de mast of op de
achtersteven, sommige met een oranje wimpel. In
verband met deze feestelijke gebeurtenis hadden we er
toch wel op gerekend dat hiervoor een vrije dag zou
worden gegeven. Misgerekend dus, het Oranje gevoel
voor het koningshuis was zestig jaar geleden bij de
D.U.W. directie kennelijk nog niet zo ver gevorderd. Dus
bleven we ook deze dag doorgaan met het zware grond
en kruiwerk om onze spieren in conditie te houden, met
altijd een gezonde eetlust als bijkomend resultaat.
Tegenwoordig zijn er andere en betere mogelijkheden
aanwezig om je lichaam en spieren in conditie te houden.
Een kruiwagen zie ik nog wel eens voor een woning in de
tuin tussen de bloemen op een grasveldje staan als
herinnering aan vroeger jaren. Achter het woonhuis staan
nu bedrijfsgebouwen met een zware tractor en
bijbehorende landbouwmachines. En de gehaktbal alleen
op zondag in de crisisjaren is in veel gevallen veranderd
in het dagelijks verse stukje vlees van de eigen slager.
5
