LEZING LEZING LEZING
Schagen,Geddingmore en Barchenerord zijn enigszins duidelijk. Als met Crepelfliet (=Krommefliet=Kromwater)
het Kromwater wordt bedoeld heeft dit mogelijk deel uitgemaakt van de Dergmeer tussen Kalverdijk en
Warmenhuizen. Warachnes lag niet in Groot-Schagen, maar onder Hargen. Daar leeft de naam van de Warge-
nes voort. In Hargen had de abdij ook bezit.
Eenigenburg heeft ook tot de schenking van Dirk II behoord. Waarom heeft men hier het "bijkantoor"
van de Egmonder abdij gevestigd? De nederzetting moet al var de periode van de grote overstromingen hebben
bestaan, gezien de terpen die zijn opgeworpen om het dorp en de bewoners met have en goed van verdrinking
te redden. Een andere aanwijzing voor zijn hoge ouderdom is het grondpatroon van het dorp. dat duidelijk op
de vorm van een Frankische burcht teruggaat. De hoofdplaats waar de Heer/de rentmeester zetelde werd
beveiligd door twee vooruitspringende posten (Eenigenburg Harke en Eenigenburg Sto\t) resp. de zuidelijke
terp en de afgegraven terp die opgenomen is in de Westfriesedijk, waar de afslag - de Burgerweg - naar
Burgerbrug zich bevindt. In de rug werd de hoofdplaats, de Heer. beschermd door horigen die op en rond de
akkers verbleven waar gewassen voor de Heer verbouwd werden.
Tot slot keren we nog even terug naar de oorkonde van Beatrix uit het jaar 1291: De door de abt
genoemde bewoners/horigen in 1250 worden door haar "die Kenemaren ende die Vriesen" genoemd. Onder
Kennemers zal men in die tijd toch geen Schagenezen meer hebben bedoeld. Daarvoor lag de plaats Schagen te
ver van Kennemerland af. "Die Kenemaren" woonden in Noord-Kennemerland. in Noord-Scharwou-
de/Bercheswerk. in Warmenhuizen. Schoorldam/Krabbendam. zelfs niet meer in Tuitjenhorn/Eenigenburg wat
reeds West-Friesland was.
WK. van Schoneveld
Zaterdag 25 januari 1997 heeft onze vereniging voor u een lezing georganiseerd. Deze lezing wordt verzorgd
door de heer Luit Bregman uit Schagen.
Aan de hand van dia's zal hij ons meenemen langs de Westfriese Omringdijk. die sinds de jaren 1250 a 1300
Westfriesland omsluit. Als u zaterdag 25 januari 1997 naar de foyer van het Dorpshuis in Warmenhuizen
komt, kunt u er meer over horen en zien.
Aanvang: 14.00 uur.
7
Bronnen
- Bergh. L.Ph.C. van den
Oorkondeboek van Holland en Zeeland, deel I en II
Amsterdam, 1866-1873
- Burck. P. du.
Oudheidkundige vonsten en waarnemingen tijdens
een bodemkartering en hun betekenis voor de be-
wonings- en ontginningsgeschiedenis van de Kop
an Noordholland.
Wageningen, 1959.
- Hof. J.
De Abdij van Egmond van de aanvang tot 1573.
(Hollandse Studiën, 5). 's Gravenhage, 1973.
- Kruisheer. J.G.,
De oorkonden van de kanselarij van de graven van
Holland tot 1299, 2 delen.
's Gravenhage-Haarlem, 1971.
- Mieris. F. van.
Groot Charterboek van de graven van Holland.
Zeeland en Heeren van Vriesland. I en II.
Leijden. 1753-1756.
- Schilstra. J.J..
In de ban van de dijk: De Westfriese Omringdijk.
Hoorn, 1974.
- Veldnamen uit het archief van het P.J. Mertens-
instituut te .Amsterdam.
- Bregman J.
Schagen door de eeuwen heen
Wormerveer. 1965
- Cock, J.K. de.
Veenontginning in West-Friesland.
in West-Frieslands Oud en Nieuw. 1969.
- Gottschalk. M.K.E..
Stormvloeden en rivieroverstromingen in
Nederland. I, periode voor 1400.
Assen. 1971.
- Hugenholtz. F.W.N.,
Floris V. v ermoord en getekend.
Nieuwkoop, 1977.
- Meijer. L..
Woordenschat, bastaardt-konst- en verouderde
woorden bij Jan Boom, Op de Cingel,
't .Amsterdam. 1720.
- Obreen. H..
Floris V. Graaf van Holland en Zeeland.
Heer van Friesland (1256-1296).
- Verdam. J..
Middennerlands Handwoordenboek,
bew erkt door C.H Ebbinge-Wubben.
's Gravenhage, 1932.
- De oorkonde uit het jaar 1250 is uit het
latijn vertaald door pater A. Hoogeboom.
te Warmenhuizen (over!.)
