r
De mogelijke betekenis van de plaatsnaam KERKBUURT.
Oude namen:
Hcnnghcarspel (1289) Heringkerspel (1500) Haringckcarspel (1580)
Haringhcarpel (1625) Herencarspel (1700) Haringcarspel (1850)
Kerkebuurt zoals het tegenwoordig genoemd wordt of 't Buurtje heeft eeuwen lang een andere naam gehad.
In 1250 heeft de Hollandse graaf Dirk II aan de Abdij van Egmond een stuk land geschonken tussen Noord-
Scharwoude en de Westfriese dijk. De Abdij gaf het gedeeltelijk weer in leen aan de Heren van Egmond in
1289.
Rond die tijd. 1295, werd er een terp opgeworpen tussen Dirkshorn. Tuitjenhorn en Kalverdijk waarop de
eerste kerk werd gebouwd. In 1289 was er al enige bewoning. Het was een vrije plaats om zich er te vestigen
tussen de overige dorpjes en zo'n plaats werd een "Hering" genoemd.
Vandaar waarschijnlijk de eerste benaming van Heringhcarspel De benaming "vrij gebied" komt van de Van
Egmonds. omdat hun wapenschild een rood veld heeft, dat heeft de betekenis van "vrij".
"Henng" moet niet worden verward met het woord "Heringc'-Hanng. Ook in die tijd een vis die veel werd
gevangen voor de Westfriese omringdijk in 1320 gesloten was.
Bijna alle beginwoorden van het oude Harenkarspel tot ongeveer 1850 beginnen met het woord "henng" oftewel
"haring".
Carspel of ook wel Kerspel =rechtsgebied van een kerk=parochie. Door het bezit van Harenkarspel in 1259.
Warmenhuizen hadden de Van Egmonds al in 1257, kregen ze één groot gebied in handen. Tot ongeveer 1600
was het rechtelijk met elkaar verenigd, daarna is alles verkocht en kwamen er voor Warmenhuizen en
Harenkarspel diverse andere bezitters.
Op kerkelijk gebied was Harenkarspel een middelpunt van diverse dorpjes en buurtjes in de omgeving. De kerk
was gewijd aan de H. Christina. Kerkelijk ging men eerst samen met Dirkshorn tot 1574. daarna 1 jaar met
Oud-Karspel, dat echter in 1575 met Noord- en Zuid-Scharwoude samen ging. In 1575 ging Harenkarspel
samen met Enigenburg, dat duurde tot 1663.
In 1663 ging men weer samen met Dirkshorn tot aan de sloop van de kerk in 1923. Veer 1631. de inpoldering
van de Schagerwaard. waren de Oosterdijk. de Kalverdijk en de Oosterdijk tot zeedijk verheven. Dat hield in
dat ze 6 voet boven gemiddeld zeeniveau dienden te worden gehouden, ze mochten niet worden afgegraven.
1 voet (Geestmerambacht) is 29 cm, dus 6 voet 1.80 meter hoog.
Bron: J. Beenakker-Van Rentersluze tot Strijkmolen.
"Westfriesland Oud en Nieuw"; div. nummers.
Sam Schipper.
23-4-1638 - Kerkbuurt
archief: OR. Harenkarspel
inventarisnr.5964 4-v.
iliii'il li
Aerien Jansz., won. Harenkarspel verkoopt aan Mr. Jacob Schelphoek, chirurgijn won. Sijbelhuisen. een huis en
erf aan de Kerkbuurt, met opstal van f.100:-:-, belent Griet Jans. waardin ten oosten en zuiden, 't Schoolhuis
ten noorden.
26
agixai\
