kon ik het nog niet begrijpen, hij lag later zo mooi in zijn bedje dat ik dacht hij gaat zo weer
lopen, maar helaas. Het houten klompje met zijn naam er op hangt nog steeds bij ons thuis in de
gang, hij droeg het bij het ongeluk.
De hongerwinter '44 is een beeld dat mij nog helder voor de geest staat, de talloze mensen die
helemaal lopend uit de grote steden naar het platteland kwamen met een oude kinderwagen of een
bakfiets op zoek naar eten.
Eventueel wilden ze ruilen voor kostbare dingen of kleren. Ik weet nog dat die mensen by ons
soms mochten slapen en dan goed te eten kregen, dat bekwam hen niet altijd goed, een zwakke
maag die lang zo veel voedsel niet gewend was kon dat vaak niet verdragen.
Velen keerden later met aardappelen, meel, bonen enz. terug naar de stad.
Net als op vele andere plaatsen waren er in de oorlog ook in Schoorldam onderduikers. In et
Grebhuis bij de Grebmolen waren bij de familie Klok meerdere joodse mensen ondergebracht,
niemand wist daar iets van.
In de oorlog heeft de Grebpolder onder water gestaan zodat de bereikbaarheid van het Grebhuis
vrij moeilijk was, dus voor de onderduikers redelijk veilig maar voor de familie Klok erg
Ook bij"' de familie Stolp, hij was een klein schildersbaasje bij ons in het dorp zaten onderduikers,
het eten voor deze mensen werd wel eens 's avonds gebracht door buren en boeren. De familie
Stolp was niet rijk.
In de zomer van '44 ging mijn vader met paard en wagen naar Groet, hij ging voor de hoefsmid,
Sijfardus de Leeuw uit Schoorldam een wagen hout halen. Op de wagen zaten ook de hoefsmid en
mijn twee oudste broers Siem en Wim. Tijdens de rit richting Groet werden ze te Catnjp door de
Duitsers aangehouden, ze vorderden paard en wagen en gaven mijn vader opdracht om naar de RK
school te gaan die in de oorlog door Duitsers was gevorderd en dienst deed als opslagplaats voor
onder andere munitie, ook werd hij gebruikt als tijdelijke gevangenis. Willem Snip en Nic
Kleverlaan die allebei al zijn overleden hebben er enige dagen voor werkweigering vastgezeten.
Aangekomen bij de school moest hij de wagen op het schoolplein zetten, daarna kreeg hij te horen
dat hij munitie naar Schagen moest brengen. Mijn twee broers en de Ixeuw zijn toen lopend naar
huis gegaan. Laat in de avond is mijn vader met een volle wagen richting Schagen vertrokken.
In Warmenhuizen heeft hij bij zijn broer Arie nog wat gegeten, het was toen al nacht. Daarna is hij
via Dirkshorn en de Schagerwaard naar Schagen gereden.
De munitie moest op het station worden gelost, voor het licht werd wist hij zich aan de aandacht
van de Duitsers te onttrekken en is hij met achterlaten van de wagen maar wel met paard naar
Schoorldam vertrokken.
Mijn moeder had de hele nacht in angst gezeten maar dat was snel over toen hij in de ochten
ongedeerd de dam op reed. Dit avontuur liep goed af maar zijn mooie wagen was hij kwijt, die is
nooit teruggekomen. Enige tijd later heeft hij van baas Weber van het Pi park een andere wagen
gehad. Mijn vader begreep dat je met melk en verse eieren bij de Duitsers veel kon bereiken.
Ook waren in Schoorldam tijdens de oorlog evacuées ondergebracht.
Bij de scheepshelling van Kuiper lagen verschillende plezierjachtjes, daarin woonden mensen uit
Den Helder, hun eigen huizen waren door de Duitsers gevorderd. Wij speelden op de helling, ook
wij hadden evacuées in huis, de koestal werd in de zomer altijd zo veranderd dat je er in on
wonen dat noemden we dan "het stalletje". Hier hebben de evacuées gewoond, het waren Klaas
Vennik, zijn vrouw en zijn broer. Klaas Vennik werkte bij ons voor kost en inwoning, zo ging dat
in die tijd.
Bij veel ouderen zal de "Tankval" nog wel bekend zijn. Dat was een kanaal wat tijdens de oorlog
is gegraven, haaks op het Noordhollands kanaal.
Het begon vanaf Den Helder gezien 400 meter voor de spoorbrug van Schoorldam en liep richting
Schoorl en dan verder met een bocht door naar Kamperduin. Voor ons was het later een prachtige
plaats om te zwemmen en te vissen. Enige tijd na de oorlog is hij weer gedempt.
Ook zijn er tijdens de oorlog op verschillende plaatsen langs de Westfriesedijk geschu ga en
gemaakt, twee vlak bij ons huis, ze zijn nooit gebruikt, wel door ons als speelplaats natuurlij
60
