Burgemeester vluchtoordgemeente Harenkarspel Dirkshorn
Aan postkantoor opdracht verleend noodige gelden voorschot te verstrekken tegen quitantie
voor inkwartiering geevacueerden
Minister van
Binnenlandsche zaken
Van Boeijen
In het archief van Harenkarspel is een overstelpende hoeveelheid papieren en papiertjes van allerlei
formaat, dit zijn allemaal declaraties ingediend door gezinshoofden die evacuées in huis hadden
waarop vermeld staat hoeveel maaltijden aan hoeveel personen verstrekt werden.
De leider van de evacuatie te Harenkarspel, W.F.G.Wiese, heeft op 7 augustus 1940 een verslag
gemaakt van de evacuatie. Dit verslag bevindt zich in het archief van de gemeente Harenkarspel.
Logistiek gezien werd de gemeente opgescheept met een groot probleem. Auto's waren er toen
nauwelijks, de wegen waren smal, de woonkernen lagen ver uit elkaar, de mensen kwamen aan in
het donker, zoals het Nederlanders betaamd had men zich toch bij andere groepen gevoegd dan
afgesproken, er waren veel invalide mensen en zelfs ernstig zieken. Enkele citaten uit bovenge
noemd verslag kan hierover meer duidelijkheid geven.
Om in de gemeente Harenkarspel 75 van het bevolkingsaantal te ontvangen gaf reeds bij
het opmaken van de lijsten groote moeilijkheden. Aanvankelijk werd een verdeeling
gemaakt, waarbij 2041 personen in gezinnen en 455 in schuren werden ingekwartierd.
Het liet zich aanzien, dat er een groot tekort aan beddegoed zou ontstaan en met het oog
hierop werd 40.000 kg stroo besteld en op een latere datum werden 100 stroozakken
aangevraagd.
Toen bekend werd, dat we 2000 personen zouden ontvangen uit de gemeente Amersfoort,
die in Warmenhuizen zouden arriveeren, werd het mogelijk wat meer definitieve plannen
voor het vervoer en de ontvangst samen te stellen. Deze plannen omvatten:
1 Een nauwkeurige herziening van het aantal per gezin onder te brengen geevacueer
den. Deze aantallen werden toen: A. in bewoonde huizen 1493; B. in onbewoonde
huizen 72; C. in schuren en café's 476; in totaal 2041.
2 Het transport van het station Warmenhuizen naar de gemeente Harenkarspel (café
Duijves)
3 Het transport naar de 4 verdeelcentra (Tuitjenhorn, Kalverdijk, Dirkshorn en
Waarland)
4 Nauwkeurige berekening van de aantallen, die via de verdeelcentra in ieder dorp
moesten worden ondergebracht.
5 De verdeeling over de inwoners van de verschillende dorpen.
6 De hulpverleening bij deze werkzaamheden door de inwoners en het rubriceeren
van de leden van den V.B.D. (Vrijwillig Burgerlijke Dienst)
7 De noodzakelijkheid van het oprichten van een of meer veldkeukens te onderzoeken.
8 Het inrichten van een noodhospitaal, enz.
De caféhouders werd opgedragen voor thee, koffie en dubbele belegde boterhammen te
zorgen.
Het transport van de geevacueerden bij nacht langs smalle wegen met verduisterde
lichten stelde ons voor bijzondere moeilijkheden. Waar mogelijk werd éénrichtingsverkeer
toegepast.
Bepaalde personen bleken om hygiënische redenen niet in gezinnen onder te brengen,
zoodat deze groepsgewijs ondergebracht werden in koolschuren. Voor deze personen
werden speciale maatregelen getroffen en twee veldkeukens ingericht.
Problemen waren er natuurlijk ook:
11
