die hierover i n 1574 zijn gemaakt: ende hebben bevonden denselven dijck zeer gebroocken tot veel plaetsen van buijten affgeslagen tot aen den crans, leggende opten binnencant van den dijck tot veel plaetsen tot vijff off zes voeten aen den binnencant Een ander rapport, van 11 augustus 1576, meldt: ..."van Crabbedam voortgaende op den ouden Vriesschen zeedijck tot omtrent halfwegen den dorpe van Enigenburch hebben denselven dijck be vonden in 1t beginsel in de lenkte van omtrent XXV roeden gerepa- reert met sooden beset, ende is denselven dijck.... gebroocken geweest ende weggespoelt op enige plaetsen ten halven, op andere plaetsen meer ook tot den crans toe Een en ander wijst er mijns inziens op dat het niet onwaarschijnlijk is dat deze wielen uit bovengenoemde periode zouden kunnen dateren. In het rapport over de rondgang langs de Omringdijk van 1638 worden deze vier open wielen als "vier distincte wielen tussen Krabbedam en Sint Maarten" met name genoemd. Sindsdien liggen deze open wielen er nog steeds. BESCHRIJVING: - De burgerwielen, gelegen aan de Omringd ij k op de hoogte van Enigenburg, aan welk dorp zij hun naam te danken hebben, zijn twee achter elkaar gelegen ronde wielen die d.m.v. een slootje met elkaar verbonden zijn. Zij worden aangemerkt als natuurgebied. - De Dijkstaalderwiel, gelegen ten noorden van de Burgerwielen, dankt zijn naam aan het aldaar gelegen gehucht Dijkstal. Hij is rond en wordt ook aangemerkt als natuurgebied. - Ten noorden van deze wiel ligt nog een wiel, min of meer lang werpig van vorm. Vermoedelijk is dit het gevolg van het feit dat deze wiel in verbinding heeft gestaan met een vrij brede sloot en daarin is overgegaan. De bocht in de Omringd ij k hier geeft aan dat op deze plaats een inbraak is geweest. Ook deze wiel is natuurgebied. Alle vier de wielen vormen de stille getuigen van de gigantische inbraken die aan deze zijde van de Omringdijk hebben plaatsge vonden. DE VALKOGERDIJK: Plaatselijke aanduiding: De Valkogerdijk loopt van Sint Maarten oostwaarts tot de Tolkedijk. Kadastrale aanduiding: Sint Maarten sectie D, nr. 333. De Valkogerdijk, gelegen in de gemeente Sint Maarten, is in 1248 gebouwd als i nl aagdijk. In dat jaar sloeg een stormvloed een gigantisch gat in de Westfriese Omringd ij k ten noorden van Sint Maarten. De monniken van het klooster Egmond waren toen gedwongen op die plaats een dijk te leggen om hun lander ij en daar te beschermen volgens het destijds geldende principe "wie water deert, die water keert". In 1457 was het bovengenoemde gat weer dermate dichtgeslibd, dat de Heer van Schagen het weer kon in dijken. Zo onstond de polder Burghorn. Het huidige dijkgedeelte - 17 -

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Zicht op Haringcarspel | 1994 | | pagina 19