12
Haarlem, Leiden en Amsterdam. Deze coalitie stuurde
aan op de realisatie van een lage overloopdijk aan de
noordkant. De bedoeling was dat het water daar bij
storm gecontroleerd overheen zou komen. Op die manier
werd de berging van het IJ vergroot, liep de waterstand
minder hoog op en was de Spaarndammerdijk gered.
Natuurlijk kon dit plan in het Noorderkwartier van
Holland op geen enkele sympathie rekenen. Een en
ander leidde tot anderhalf decennium gesteggel.
Na dit hoofdstuk ligt de nadruk meer op de
noordkant. Doorbraken, overstromingen en zware
stormschade vormden daar steeds de katalysator voor
veranderingen in het beheer. De stormvloed van 1675
leidde tot nieuw toezicht van hogerhand, maar verder
bleef alles toen nog bij het oude. Na de Kerstvloed
van 1717 werd dieper ingegrepen. Op last van het
gewestelijk bestuur volgde gemeenmaking van de
Sint Aagtendijk en de Assendelverzeedijk. Bovendien
werden nieuwe heemraadschappen opgezet om
deze dijken te beheren. Zware schade aan de
Westzanerzeedijk in januari 1818 leidde tot activering
van de eigenlijk na het einde van de Franse tijd al ad acta
gelegde dijkwet van koning Lodewijk Napoleon uit 1810.
Deze wet voorzag in spreiding van de kosten over grote
gebieden na dergelijke calamiteiten. Nadat in 1825 de
Waterlandsezeedijk het had begeven en nieuwe omvang
rijke schade in 1836 kwam het tot de oprichting van een
nieuw overkoepelend waterschap bovenop de oude in de
vorm van de Vereeniging van den Noorder IJ- en Zeedijk.
De aanleg van het Noordzeekanaal in combinatie
met de inpoldering van het IJ markeert het eindpunt van
dit boek. In 1872 kwam de Afsluitdijk bij Schellingwoude
gereed, waren de oude dijken langs het IJ geen zeewater-
keringen meer en onttakeling volgde. De ruim een eeuw
eerder na de paalwormplaag tegen enorme kosten aan
gelegde steenbekleding kon bijvoorbeeld verdwijnen.
De zware keien vonden fijn geklopt een roemloos einde
als wegverharding of werden gebruikt als stortsteen
voor andere dijken.
HET IJ ROND
Schets van de komende
verbetering van de
Westzanerzeedijk. Feddes/
Olthof Landschapsarchitecten.
NAP -2,6m
fietspad
sloot
berm
talud
sloot
7.0 m
8,2 m
5,4 m
_onap__________-
NAP -2 6m
