34
Nood breekt geen wet
Wasserstrassenbevollmachtigte
Het Nederlandse bestuursstelsel ging niet helemaal op
de schop. De organisatie van de departementen onder
ambtelijke leiding van secretarissen-generaal bleef
intact. Het Duitse bestuur hield daarop toezicht door
de aanstelling van vier Generalkommissare onder gezag
van Seyss-Inquart. Friedrich Wimmer had de leiding van
Verwaltung und Justiz, Hans Fischböck van Finanz und
Wirtschaft, Hanns Albin Rauter leidde Sicherheitswesen
en tot 1943 was Fritz Schmidt Generalkommissar zur
besonderen Verwendung.
De waterstaat viel onder Finanz und Wirtschaft
en stond onder leiding van Wasserstrassenbevollmachtigte
Hans Kiel. Kiel bemoeide zich met de kleinste details,
vooral om zijn eigen belangrijkheid te onderstrepen
tegenover ‘Berlijn’. In de zomer van 1942 zou hij zijn
eigen Referat Wasserwirtschaft krijgen, dat slechts
bestond uit Hans Kiel zelf en wat administratieve onder
steuning.84
Secretaris-generaal van het departement van
Waterstaat was mr. Dirk Spitzen. Hij was tijdens de oorlog
verantwoordelijk voor de benoeming van dijkgraven
Een van de problemen waarmee NHNK in 1940 te
maken kreeg, was dat een groot aantal huiseigenaren
uit Den Helder hun belasting niet meer kon betalen.
Vanwege haar strategische ligging was de stad in mei
1940 doelwit geweest van Duitse bombardementen,
waarbij huizen vernield en onbewoonbaar waren ge
worden. Noodgedwongen hadden de bewoners de stad
verlaten om elders onderdak te zoeken. De eigenaren
van vernielde huizen vroegen NHNK om gehele
of gedeeltelijke ontheffing van de waterschaplasten.
“Ik vertrouw erop dat nood wet breekt”, schreef een
belastingplichtige die tijdelijk elders woonde.
Secretaris Boersma had, in samenwerking met
de gemeente Den Helder, een lijst opgesteld van 108
percelen die geheel of gedeeltelijk waren vernietigd.
Het bestuur kon volgens het reglement geen onthef
fing verlenen, maar besloot de gedupeerden door te
verwijzen naar het Bureau Vluchtelingenzorg in Den
Helder. Dit bureau wilde bemiddelen bij de betaling van
de achterstallige omslag van al dan niet geëvacueerde
belastingplichtigen.83
GEEN SOLDAAT KAN DE POLDER REGEREN!
Mr. D.G.W. Spitzen tijdens zijn toespraak namens de
minister van Binnenlandse Zaken bij de installatie
van de bestuurscommissie voor de Wieringermeer,
3 januari 1938. Zittend v.l.n.r. A. Blaauboer, P.C.J.
Peters, ir. S. Smeding en A.C. de Graaf, die bij de
inundatie van de Wieringermeer op 17 april 1945
als voorman van het verzet werd opgepakt en door
een landwachter doodgeschoten. Achter de heren
wordt de datum vermeld waarop de Wieringermeer
droogviel. [Onbekend] collectie RAA FO 3021489.
Schade aan woningen door bombardementen in
Den Helder, 1940. [Onbekend] collectie RAA
RAA003012973.
