weinig aan golfslag onderhevig. De dijken waren hier
slechts nodig ter voorkoming van overstroming. Toch
werd de zuidkant niet verwaarloosd.
"1°. (Het vervolg van) De Oeverdijk, van den
Lande gemaakt en onderhouden, een aarden dijk met
een wierriem ter breedte van 7 a 8 voeten [2,1 a 2,4 m],
hoog 2H voeten [0,75 m] boven den aardspijkers' die
gereekend word boven ordinair volzee te staan op 7
voeten [2,1 m]. Is lang 200 Roeden [720 m]. De kruin
is uit hoofde van de langs denzelve staande huizen zeer
irregulier; gelijk mede de binnendorceering. Is gedekt
door drie wierhoofden ter lengte van 13 tot 20 roeden
[47 tot 72 m] en breedte van 11 tot 13 voeten [3,3 tot
3,9 m].
2°. De Stonteledijk zijnde een aarde dijk met
graszoden gedekt.61 Begint van den Oeverdijk af het
zuider wierhoofd en eindigt aan den Hoorndijk of het
Worpehoofd. Is lang circa 300 roeden [ca. 1,1 km].
Hoogte der kruin boven ordinaris Volzee 7 voeten
[2,1 m]. Kruinsbreedte 4 voeten [1,2 m]. Buiten-
dorceering op iedere voet hoogte 6 voeten [1,8 m].
Binnendorceering 2 voeten [0,6 m]. Is gedekt door
de Buitenvelden genaamd de Stontele en de Worp ter
gemiddelde breedte van 30 roeden [ca. 110 m].
3°. De Hoorndijk is een aarden dijk met een
wierriem ter breedte van 8 voeten [2,4 m] en hoogte
2H a 3 voeten [0,75 a 0,9 m] boven den aardspijker,
welke alhier staat 6H voeten [1,95 m] boven ordinair
volzee. Begint aan het Worpehoofd W.N. op en eindigd
aan het hooge land van Oudgest. Is lang 260 roeden
[circa 940 m]. Kruinbreedte 8 voeten [2,4 m]. Binnen
dorceering op iedere voet [0,3 m] hoogte 2 voeten
[0,6 m]. Is gedekt door het Worperhoofd lang 30 roe
den [circa 110 m], en nog met twee wierhoofden, ieder
lang 16 roeden [ca. 60 m], breed van 3 tot 1H voeten
[0,9 tot 0,45 m].
4°. De Stroeërdijk, gemaakt als vooren,
de wierriem breed 6 voeten [1,8 m] en 2H voeten
[0,75 m] boven den aard spijker, die 6H voeten
[1,95 m.] boven ordinair volzee staat. Strekt w.z.w. tot
aan het Burgerdijkjen. Is lang 575 roeden [ca. 2,1 km].
5°. Het Burgerdijkjen. Sluitende achter het
Voorland genaamd de Burger, de Stroeër en Westdijk
aaneen. Is lang 105 roeden [ca. 380 m]. Hoogte der
kruin boven volzee 6H voeten [1,95 m]. Kruinbreedte
3 voeten [0,9 m]. Buitendorceering op iedere voet
[0,3 m] 4 voeten [1,2 m]. Binnendorceering 2 voeten
[0,6 m]. Is met een dwarskade tot aan het hoogeland
voorzien.
6°. De Westdijk, gemaakt als van de Stroeërdijk
gezegd is. Begind van het Burgerdijkjen Z.t.W., Z.Z.W.,
W.N., en N.W. Is Lang 945 roeden [ca. 2,3 km]. De
wierriem van het begin tot aan de Kliever Steenkaap
hoog 2H voet [0,75 m] en vandaar tot aan 't einde 3
voeten [0,9 m] boven de aardspijker die hier 6 voeten
[1,8 m] boven ordinair volzee staat.
7°. De Hoelemerdijk. Een aarddijk met een
wierriem, breed 5 a 6 voeten [1,5 a 1,8 m] en hoog als
vooren. Is lang 50 roeden [180 m]. Kruinbreedte aarde
dijk 12 voeten [3,6 m]. Is gedekt met drie wierhoof
den, ieder lang 9 a 10 roeden [32,5 a 36 m], breed van
6 tot 10 voeten [1,8 tot 3,0 m]. Tusschen de Hoelem
en den volgenden Westerlandschen dijk eene hou
ten schoeying met een paalenhoofd, alsmede eenige
afvlakking van het hoogeland met graszoden gedekt en
met eenig Brik en keisteen voorzien.
8°. De Westerlandsche dijk, strekkende Z.W.,
W-, W.t. N., N.W., en N op, met een wierriem breed
8 voeten 2,4 m] hoog boven den aardspijker 2H a
3 voeten [0,75 a 0,9 m], die 6H voeten [1,95 m] boven
ordinair volzee staat. Is lang 439 roeden [1,6 km].
Kruinbreedte van de dijk 8 a 10 voeten [2,4 a 3,0 m].
Is gedekt door vijf hoofden62 lang van 10 tot 19 roeden
[36 tot 68 m], breed van 10 tot 18 voeten [3,6 tot
5,4 m]. Welke teevens63 tot eene Rheede voor de Kaag-
en Ligterschepen dienstbaar zijn. Aan het einde van
den Westerlandschen Dijk wordt dezelve door eene
aardkade ter lengte van 45 roeden [ruim 160 m] aan
het hoogeland geslooten"
Zoals eerder gezegd bleef deze "Zuiderdijkagie" in han
den van gemeente- en dijkbesturen. In de marge van
de lijst wordt vermeld hoe deze bestuurderen aan hun
geld kwamen. Er waren drie categorieën:
"A. Subsidien bij voorkomende rampen of anderzints
verleend.
B. Remissiën van verpondingen, na aftrek van daar
mede bezwaarde posten als kerken enz.
C. Dijksomslagen welke Jaarlijks betaald worden aan
het Gemeentebestuur en Dijksregenten van Wieringen"
60 De voormalige galg. Op deze plaats werd in 1806 de Quarantaine ingericht.
61 De naam Stonteldijk is mogelijk afgeleid van de Stontel(e)blom, de Wieringer
naam voor de zeeaster of zulte (Aster Tripolium), een plant van zilte grond
met eetbare bladeren, zie Daan (1950), 311.
62 Vooral bedoeld om de ebstroom die bewesten Wieringen door Sloot, Amstel-
diep en Balg uitliep buiten de kustlijn te houden.
63 Als vanouds!
53
WIERINGER DIJKGESCHIEDENIS
