Aft. 5. Kaart van het land tussen de Noordzee en het Wijkermeer met een ontworpen kanaal, 1634. Manuscript in kleur, 71 x 93 cm. Rechtsonder ligt Spaarndam, waar Rijnland zijn boezemwater door een aantal sluizen in de Spaarndammerdijk op het IJ loosde. Verder naar het westen lig gen Santpoort, hier abusievelijk aangegeven als "Santvoort", en het huis Brederode. Helemaal in het noorden liggen Beverwijk en Wijk aan Zee. HHR, collectie kaarten, A-1878. Aanleg van een kanaal zou meer stroming opleveren en water uit het Wijkermeer en het IJ kon direct naar zee afgevoerd worden. Dat maakte de uitwatering van Rijnland gemakkelijker met een lagere waterstand in het Haarlemmermeer als gevolg. Uit het verslag van de commissie blijkt dat de Breesaap bestond uit geest grond en duinen. Hoge duinen waren er weinig of niet, alles was van een gemiddelde hoogte. Een kleine geul of "waterrel" voerde water van landen in de Breesaap tussen de duinen door over het strand naar zee. Deze geul is op de kaart te zien, iets ten noorden van het ontworpen kanaal. Dou vertelde aan de commissie dat hij enige jaren eerder op verzoek van enkele particulieren op die plaats het water van de Noordzee gepeild en gewater past had ten opzichte van het binnenwater van het IJ of Wijkermeer. Hij liet de commissie de aantekenin gen zien die hij indertijd gemaakt had. Dou had toen vastgesteld dat eb en vloed in de Noordzee gewoonlijk 6 voet (bijna 1,90 m) verschilden, terwijl de waterstand in het IJ of Wijkermeer bij eb en vloed niet meer dan 1,5 voet (ruim 0,45 m) verschilde. De afstand tussen Noordzee en Wijkermeer schatte hij op 1.300 roeden (bijna 5 km). Volgens hem zou er ter plaatse gemak kelijk een opening door de duinen gemaakt kunnen worden om zo meer water te kunnen lozen. De commissie gaf Dou opdracht een kaartje te maken en dat met zijn peilingen en waterpassingen aan de secretaris van Rijnland te overhandigen. Op 10 mei was hij hier mee klaar. De commissie reisde na de ontmoeting met Dou verder. In Halfweg bekeek zij de mogelijkheid om naast de drie uitwateringsslui- 49 HHR, archief Rijnland 1858-1958, vl. inv.nrs. 3198-3199. 50 Ibidem, vl. inv.nrs. 2484, 5100, 5852; archief Rijnland 1959-1986, inv.nr. 1181. 51 Joustra, Aten (2009), 81. DOU, LANDMETERS IN RIJNLAND EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER, 1600 1680 55

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Kring van Vrienden van de Hondsbossche | 2016 | | pagina 56