Muntvondst in de terp van Avendorp105
Zonder geld als betaalmiddel in de economie ging het
al lang niet meer in het midden van de 13e eeuw in
West-Friesland, Kennemerland en de villa scagha. Dat
blijkt ook uit de muntvondst in 1892. Dat jaar vond
een bewoner van de terp Avendorp bij Schagen 1.200
Friese muntjes (denaren), een muntvondst van jewel
ste. Over deze munten is wel iets, zij het nog niet veel
bekend. Maar ze zijn er. En als de tekenen niet bedrie
gen, dan berusten ze op dit moment in het geldmu-
seum in (hernieuwde) oprichting in de Nederlandse
Bank te Amsterdam. Scholten maakte er in 1939 mel
ding van in zijn artikel over de munten in Friesland.
Recent boog Pelsdonk zich opnieuw over de vondsten
van Friese munten. Hij kwam tot de conclusie dat het
eerst mogelijke jaar waarin de schat van Avendorp is
verstopt bij 1125 ligt. Dat is een halve eeuw eerder dan
voorheen werd aangenomen. Het moment waarop de
muntjes werden geslagen is lastig te bepalen omdat dit
type niet in andere grote vondsten voorkomt. Pels
donk dateert ze in de periode 1125-1175. De voorzijde
toont een bisschop. Dat heeft te maken met het feit
dat Friesland tussen 1077 en 1212 formeel onder het
bestuur van de bisschoppen van Utrecht ressorteerde.
Van Leeuwen en Bartels legden in 2013 een voorzichtig
verband tussen de muntjes uit Avendorp en een even
tuele munstslag in Medemblik. Door Henstra wordt
uiteengezet hoe en waar de Friese handelaren hun
producten afzetten. Hij laat zien dat de Friese munt
eeuwen lang de rekenmunt van het noorden is geweest.
De munt was de dollar van het hele Friese gebied, waar
ook West-Friesland lange tijd onder gerekend kon
worden. De munt had zijn waarde in het Oostzeege
bied, er werd mee gerekend en in afgerekend. Na 1225
begon het belang van de Friese penningen geleidelijk
af te nemen. Rond 1275 was hun rol uitgespeeld en
verdwijnen ze. Dat strookt met de vondst van munten
tijdens een kleine opgraving op de Markt van Schagen.
Deze munten dateren uit het midden van de 13e eeuw
en tonen onder andere de beeltenis van graaf Willem
II, de Rooms-koning. De graaf in wiens dienst Lubbert
II als kanselier diplomatieke werkzaamheden verricht
te. Avendorp en de Markt in Schagen liggen tegen het
gebied van de abdij aan.
DE SCHAGERDAM EN DE ABDIJ VAN EGMOND
Een voorbeeld van een muntje
uit de in 1892 in Avendorp
gevonden schat.
Collectie Frans Diederik.
De terp Avendorp voor de ver
bouwing van de boerderij, 1985.
Regionaal Archief Almaar.
