^SlOÏUcufci
der kleine Letteren.
?tttrihièrende Landen
O fl K
ft te i L li IfW;
}J Q_
tiet- kleine Letteren
n de C_tjiïle me nten
fltfitr r*Jtn iS 4Jif
vefttr tmJi* tg fjtf
w*
De polder Burghorn (noorden rechts). De serie wielen achter de Valkkogerdijk of Schagerdam duidt erop dat de in 1250 aangelegde dijk
later diverse malen bezweek voor het geweld van de zee en opnieuw is hersteld. Detail uit grote kaart van de Zijpe door J.D. Zoutman, 1665.
Provinciale Atlas Noord-Holland, Haarlem, kaarten en kaartboeken.
En als het land teruggaat naar de leenheer, de graaf
van Holland, zijn ze dienstlieden van de graaf.86 In het
geval van de hoeven van de abdij bij Schagen, gaat het
dus om horigheid aan de abt als heer over dat gebied.
Het betreft niet alleen maar sloten, het gaat zoals al
eerder gezegd om gebiedsgrenzen in juridische zin.
Het zijn uit de aard der zaak ook sloten waar
van de abdij het visrecht heeft. De bewoners mogen er
niet vissen, althans niet voor eigen gebruik of gewin.
En vissen wil hier zeggen vissen bij de sluizen die aan
het eind van de vroonsloten in de dijk liggen, want
daar vangt men de meeste vis op de makkelijkste ma
nier.
Hoe lang deze sloten er al liggen, is moeilijk
te zeggen. Zijn ze pas geleden gegraven in verband met
de overstroming en de noodzaak het water zo snel mo
gelijk af te voeren? Dat is niet waarschijnlijk. Zijn het
sloten die al gegraven waren in een eerder stadium ter
ontwatering van het veengebied toen het ontgonnen
werd? Gegraven mogelijk nog voordat de zes hoeven
door graaf Dirk II aan het eind van 10e eeuw werden
geschonken aan het klooster van Egmond? De sloten
markeren in ieder geval de westgrens en de oostgrens
van het gebied van de abdij, zoveel is duidelijk. Sjerps
gebruikt het woord Zwin voor de sloot die langs de
Zijdewind loopt.87 Dat woord verwijst niet alleen naar
buitendijks land of naar een kuststrook, het wordt ook
Hiervoor is reeds op de visie van de De Monté Verloren (1942) gewezen.
Sjerps (1979), 19: 'De rooiedijk de Tolkerdijk). Daar waar het riet staat
naast de boerderij mondde het Zwin uit in de Burghorn. Hier vlakbij lag
ook nog een sluis genaamd 'De Valkkoger Sluis'. Het Zwin verlandde,
later lag hier de Harkesloot. Dit water was gegraven door de monniken van
Egmond'. Uiteraard niet de monnikken, maar hun hoevenaars deden dat.
DE SCHAGERDAM EN DE ABDIJ VAN EGMOND
63
