PROVINCIE NOORD HOLLAND.
OEM EEN Tl? ST MAARTEN.
Kaart van de na vele
verwikkelingen ontstane
heerlijkheid/gemeente Sint
Maarten, 1867. Volgens de
grensbeschrijving in de be
lening van Warmenhuizen,
Harenkarspel en Petten aan
Jan van Egmond in 1421
maakte het rood ingekleur
de gedeelte toen deel uit van
de heerlijkheid Harenkar
spel. Overgenomen uit
J. Kuyper, Gemeente-atlas
van Noord-Holland naar
officieele bronnen bewerkt
(Leeuwarden 1867).
V »5- &W
N C II A G Ik X
A'kKTNNMAAlt
\iUjkrin
*nrr$ferftid
Dirbtlutru
St hnaJ vat»
'ilarfiikartptrl
Tuitjedtom
«S
i'f&trr/f/itfM
Jtbtt
w A li M KY H r 1 'AR N
VlU-IBKftllUiSl Utl
Tfttgrrv tin ïïu^« SurinjAr ce 1.1ouw®Ï3e;
/4 /.O Èvttrfr'.*. f£0& /ntrvnrrs
Yeningelant en Imkeland, buiten- en
binnendijks land
Op 15 mei 1421 beleende graaf Jan van Henegouwen
Jan van Egmond opnieuw met de goederen waar
mee ook diens voorvaderen al eens beleend waren,
namelijk Warmenhuizen, Harenkarspel en Petten.
Door onenigheid in het kader van de twisten tussen
de Hoeken en Kabeljauwen was dat leen beëindigd,
maar de onenigheid was na een aantal jaren bijgelegd.
In deze oorkonde worden de gebieden van de drie
heerlijkheden beschreven. Daaruit blijkt dat het gebied
liggende tussen Harenkarspel en Niedorp bij Haren
karspel wordt gerekend. En precies dat gebied maakte
onderdeel uit van de landerijen van de abdij in 1250.
De oostgrens van Harenkarspel ligt bij de Niedorper
Zijdewind. De noordgrens - beschreven van oost naar
west - ligt bij de Schager Uitwerpen en ten zuidwesten
daarvan ligt 't Grote Sceert van Yeningelant'. Vervol
gens nog westelijker ligt Valkkoog bij de Oude Waal en
daarna loopt de grens langs Nieuweland Sint Maar
ten) met Wigghers Zantwal. Waar deze laatste zandwal
ligt is onbekend, mogelijk gaat het om de Konijnsberg
aan de zuidkant van Sint Maarten.
't Groote Sceert van Yeningelant': de twee woorden
'sceert' en 'yeningelant' vragen om een verklaring.
'Sceert' of schaarde betekent breuk, bluts, kerf, een hap
ergens uit, bijvoorbeeld een stuk grasland buitendijks
waarop een of meer dieren kunnen grazen, waarop vee
ingeschaard kan worden, dat wil zeggen een beperkt
aantal koeien en/of schapen mag grazen; het betreft
dan een gemeenschappelijke weide en van te voren
wordt vastgesteld wie hoeveel van zijn koeien en/of
schapen er mag laten grazen. De hap, of scheert, is dus
een stuk buitendijks voorland. 'Yeningelant' is innings-
land, binnendijks land, land dat ergens in, binnen ligt.
'Imkeland' heeft dezelfde betekenis.
62
DE SCHAGERDAM EN DE ABDIJ VAN EGMOND
