ti ttnei
Hydrografische opneming Zeegat van Texel, 1945. Na de aanleg van de Afsluitdijk traden er grote veranderingen op. Het Schulpengat verdiepte, er ontstond
zelfs een nieuwe geul, het Nieuwe Schulpengat, dat de kust steeds dichter naderde waardoor het strand van Huisduinen verdween. Oranje: lijn van de duinvoet,
IJl lichtblauw: -10,0 m NAP, lichtblauw: -35,0 m NAP, donkerblauw: -40 m NAP, diep donkerblauw: -45,0 m NAP. HHNK, bibliotheek.
gemaakt kunnen worden. Na een degelijke voorbe
reiding, waarin onder meer 96 profielen genomen
werden en ingetekend op de toestand uit de jaren
van de negentiende-eeuwse opzichter Van der Sterr,
werd in 1927 een begin gemaakt met de bouw van
de keermuur boven op het meest kritieke deel van de
Helderse Zeewering tussen het Meteorologisch Station
en Kaaphoofd. Het werd een anderhalve tot twee meter
hoge muur van metselwerk en stampbeton.151
Even is door ingenieur H. Wortman, nu
vanuit de dienst Zuiderzeewerken, het idee geopperd
de zeewering achteruit te brengen door een versterking
en verhoging van de binnenzool. Maar de directie
Noord-Holland vond dat niet nodig. Waarom zou
men het Rijk met onnodige kosten opzadelen en de
bevolking van Huisduinen confronteren met een dijk
vlak voor de deur? Immers: zelfs al zou de getijstroom
met een kwart toenemen, dan nog kon het bestaan
de onderwaterbeloop met enige uitbreiding van de
bestaande bezinking best standhouden. Wortman
gaf zich gewonnen.152 Inclusief de nieuwe keermuur
bereikte het dijklichaam een hoogte van 7,0 m NAP.
De grondaanvulling aan de landzijde van de markante
muur werd nog 1,25 meter hoger, zodat de Helderse
dijk die kenmerkende en in veler ogen fraaie trapsge
wijze vorm kreeg, die ze meer dan 40 jaar behield.153 De
coupures, meestal geopend ter wille van de bereikbaar
heid, konden bij storm worden gesloten met schotbal-
ken. In totaal was de Helderse Zeewering toen 4.575
meter lang en werd aan de buitenzijde beschermd door
in totaal twaalf stenen hoofden. Aan de mond van de
haven bevond zich het Wierhoofd, vervolgens kwamen
de vier Lage Hoofden (waaronder het Preekhuishoofd),
het Deelenhoofd en Mokkerhoofd; ten westen van de
batterij Kaaphoofd volgden het Noordduinhoofd en
Noorderhoofd. Sluitstuk vormden het Midden- en
Zuiderhoofd die echter onder het zand lagen maar nu
en dan met de kruin van de steenbedekkingen bloot
kwamen te liggen.154
Consequenties Afsluitdijk (2):
veranderde stromingen
Voordat de Afsluitdijk werd gebouwd kon het Noord
zeewater dat via Vlie en Marsdiep de (noordelijke)
Zuiderzee binnenstroomde als het ware over een
oppervlakte van 4.000 vierkante kilometer worden
'opgeborgen' met een uitloop van 130 kilometer tot aan
de kusten van de Veluwe. Na 1932 verviel deze moge
lijkheid en bleef van deze zogenaamde komberging nog
slechts 712 vierkante kilometer over met een bereik van
30 kilometer. Het hoogteverschil tussen eb en vloed
in de Waddenzee, het getijverschil dus, nam navenant
66
DE HELDERSE ZEEWERING SINDS 1750
