O/f-zotfi/W
rv N
Het bergen van een inboedel in de ondergelopen Anna Paulownapolder, januari 1916. Foto P. Jonker, Egmond aan Zee. Jonker reisde op een Eysink motorfiets
door de overstroomde gebieden. Collectie RAA.
De watersnood van 1916127
De Noordnoordwester storm van 13 op 14 januari 1916 met
windkracht 10 en windsnelheden van bijna 130 km/u (45
km/u betekent al storm) viel gelukkig niet samen met spring
tij. Een tweede storm volgde op 16 en 17 februari. De gevolgen
voor Noord-Holland waren desastreus. Op verschillende
plaatsen begaven de Zuiderzeedijken het. Waterland, de oos
telijke Zaanstreek en de Anna Paulownapolder kwamen onder
water. Veel vee verdronk en de materiële schade was enorm.
Aan de Helderse Zeewering bedroeg de grootste
golfoploop vier meter boven de normale hoogste stand; langs
de Pettemer zelfs 4% meter. De stormzeilen werden uitge
legd en verankerd. Beide zeedijken hielden het, al sloegen de
golven in Den Helder bij Kaaphoofd en de Windwijzer over
de dijk. Op enkele andere plaatsen liep het water er glad over
heen, zoals de Heldersche Courant van 15 januari het verloop
van de stormvloed beeldend beschreef. 's Nachts werd de dijk
met lantaarns afgezocht naar eventuele gaten. De peilschaal
raakte defect, aldus de verslaggever:
'de buis welke de schaal in verbinding brengt met de zee, was door
een grondverschuiving beschadigd. In chaotische verwarring lagen
klinkers, basaltblokken, granietblokken en de tramrails door
elkaar. Een tweetal zeemijnen waren losgeslagen en dreven langs de
haven'.
Met eb liep het water niet af. De stad achter de dijk kreeg behoor
lijk wat wateroverlast. Het woeste water dat over de dijk sloeg
nam ook flinke stenen mee; zware Noordse keien waren aan de
bovenkant van de dijk als korreltjes rijst opgelicht en verspreid.
De toeleidingsbuis van de zelfregistrerende getijmeter raakte on
klaar en moest gerepareerd worden, onkosten 12.940 gulden.Ter
hoogte van strandpaal 3 was de duinvoet zover achteruitgegaan,
dat de lichtopstand Falga bijna op het strand stond. Verplaatsing
was dus nodig. Gelukkig kon men vanwege de mobilisatie be
schikken over honderden militairen die de bevolking hielpen en
voor het opruimingswerk werden ingezet. Evacués uit de onder
gelopen Anna Paulownapolder stroomden met hun vee de stad
binnen; 74 vluchtelingen werden ondergebracht in de aanvanke
lijk onverwarmde exercitieloods (Atjehloods) aan de Buitenhaven
in Den Helder.
56
DE HELDERSE ZEEWERING SINDS 1750
