(-
v %J\
K*4JÏLS<:J/M>
DfiIE SPROSGPLAAT
^NÖWAAR DGR ON D E N
Oostcreind
'SVKtsterl
VleU1 I v j l .p
'Calkntsoojr
Potlen
FEDEMBL
Detail uit de kaart van de Waddenzee met de geulen voorafgaande aan de bouw van de Afsluitdijk. Bijlage Verslag Staatscommissie Zuiderzee (1926).
belemmerd in hun natuurlijke uitbreiding zullen ze
altijd elders compensatie zoeken. Of, naar de woor
den van ingenieur A.F. Goudriaan uit het begin van
de negentiende eeuw: het water zoekt 'gevoeglijk
door eene andere weg zijne doortogt'.48 Waterstaat zal
steeds verrassingen blijven opleveren. De studie van
getijstromingen, kustafslag en kustverdediging gaat
daarom gelijk op met een permanente aanpassing van
het beleid. Inderdaad bleef sinds 1750 het land dankzij
geleidelijk verbeterde kustverdediging gespaard, maar
bepaalde het tij nog altijd het ritme. Daar immers ligt
het initiatief. Niets is zeker.
22
DE HELDERSE ZEEWERING SINDS 1750