Weren of meebewegen?5
1
E> A" i
dfc
X i tJ
t.v
De historie van de Zeewering in kort
bestek
Reeds aan het einde van de 14e eeuw is er sprake
van versterking van de smalle en zwakke duinenrij
benoorden Camperduin met zanddijken.
Desondanks sloeg de Noordzee tijdens de Sint
Elizabethsvloed van 18 op 19 november 1421 door
de duinen met grote overstromingen tot gevolg.
Hierna is er in feite aan één stuk door gezwoegd
aan de verdediging van de 'zwakke schakel' in de
Hollandse kust tussen Camperduin en Petten. De
werken werden bekend als de Hondsbossche en
Pettemer Zeewering. Met zanddijken, het ruw
houden van het duin om verstuivingen op gang te
brengen en elders helmbeplanting trachtte men
duin en strand te behouden en zo mogelijk weer
aan te laten groeien. Helaas kon op deze manier de
gestage kusterosie niet worden bijgehouden. Er
waren andere middelen nodig om de zee te weren.
De 'zachte' en de 'harde' dijk
Heen en weer tussen zand en strand,
keien en palen
Aan het begin van de 16e eeuw besloot het Hof van
Holland tot de aanleg van strandhoofden en andere
versterkingen van hout en steen bij Petten. Deze
ongetwijfeld zeer kostbare en onderhoudsgevoelige
constructies vinden we terug op een in het atelier
M O h
r Stïi#
jPf*
(Tl Km l ril Wil NU
lv"ï'.
WD - m
X
X
1
De Hondsbossche Zeewering met strandhoofden halverwege de 16e eeuw. Links de nieuwe kerk van Petten, die begin 18e eeuw
bijna op het strand stond en werd vervangen door een andere kerk een stuk landinwaarts op het Pettemervlak (zie hierna de kaart
van Spruytenburgh uit 1730). De in 1421 verdwenen eerste kerk met omringende bebouwing was op de kaart weggewerkt en
kwam bij een restauratie te voorschijn. Jan van Scorel of diens atelier, ca. 1555. Nationaal Archief, Den Haag, VTH verzameling
binnenlandse kaarten Hingman, 15e-19e eeuw, nr. toegang 4.VTH, inv.nr. 2486.
5 Behalve waar anders aangegeven is dit hoofdstuk gebaseerd op
het overzicht van de historie van de Zeewering en zijn bestuur in
Aten (1996).
Rots in de branding?
7