door de felle sneeuwjacht over de troosteloze vlakte
op zoek naar bewoners die hun huizen niet hadden
willen, of niet meer hadden kunnen verlaten. Van
enige vaste lijn in de hulpverlening was op dat
moment in het rampgebied nauwelijks sprake. Er
werd geïmproviseerd en hulp verleend door een
ieder die in deze kou de handen kon gebruiken.
Telkens arriveerden verkleumde redders met sloe
pen en vletten die traag over het water gleden bij
de drooggebleven landtong in dit gebied: het punt
waar de Klaprozenweg overgaat in de naar beneden
lopende Meteorenweg. Sterke armen tilden in tafel
kleden en dekens gehulde bejaarden op het droge.
Daar stonden bussen van vele bedrijven uit Noord
klaar om de getroffenen naar het eerste evacuatie
centrum bij de NDSM te brengen. Hier speelden zich
tonelen af, die herinneringen opriepen aan de ramp
dagen van 1953, mensen die hun schamele bezit in
de verstijfde handen gekneld hielden, vrouwen die
huilend rondkeken naar hun kinderen en die niet
eerder in een autobus wilden stappen voordat gezin
nen waren verenigd. Tuindorp Oostzaan was op het
midden van deze felkoude januaridag een gebied
van verschrikking, waar nog steeds het stromende
water tegen de kozijnen van de ramen golfde'.
Het Vrije Volk is zo mogelijk nog poëtischer in zijn
reportage:
'De meeuwen krijsen boven het doodse, verdron
ken Tuindorp Oostzaan in Amsterdam-Noord, waar
geen straten meer liggen, maar kanalen met schui
mend water, dat golvend en klotsend tegen de lege
huizen spoelt'.
Vroeg in de middag stuurt een radioverslaggever
zijn eerste reportage de ether in. Hij noemt de
hulpverlening 'intens en doortastend' en de dijk
doorbraak zelf 'een onvoorstelbaar schandaal'.40
Onverstoorbaar
Halverwege de middag is Tuindorp Oostzaan
veranderd in één grote watervlakte. Miljarden liters
zijn het gebied binnengedrongen. Wie niet meteen
heeft kunnen wegkomen, heeft zich in afwachting
van hulp op de bovenverdieping van zijn over
stroomde huis teruggetrokken. Lang kunnen de
bewoners daar niet blijven. Er is geen gas en licht
meer en er kunnen gevaarlijke situaties ontstaan als
men zich gaat warmen met petroleumkachels.
Een verslaggever die omstreeks 14.00 uur over
het gebied vliegt, ziet dat het water nog steeds met
kracht door het dijkgat binnenstroomt. Midden in
het dorp is een huisvrouw vanuit een bovenraam
nog bezig de was van de lijn te halen. Buiten het
dorp, in de polder, staat een vijftal boerderijen
Het overstroomde Tuindorp Oostzaan gezien vanuit het noordoosten. Op de voorgrond de oude Oostzanerzeedijk.
26
De Vergeten Watersnood
