gebracht - moest Pakes nog 33 personen uit de
grote kerk naar Buiksloot overvaren. Gedurende
deze tweede terugtocht naar Buiksloot brak de dag
aan en werd het weer mooi en rustig, zij het koud.
Om half acht die zondagochtend 6 februari
hoorden Pakes en zijn mannen de noodklok
- ongeveer uit de richting van Watergang - en zij
trokken daarheen. Hier waren al andere kapiteins
present om slachtoffers naar Buiksloot te transpor
teren. Daarom voer Pakes verder naar Ilpendam.
Daar trof hij de kerk vol vluchtelingen, voor het
grootste deel kanaalarbeiders, die vuurtjes stookten
om zich te warmen en te drogen. De kerk stond tot
stikkens toe vol rook, wat des te erger was omdat
er zieken onder de vluchtelingen waren. De schout
vertelde dat in het dorp zelf de toestand ernstig
was maar niet nijpend: er was vooral behoefte aan
water en brood, maar direct levensgevaar bestond
er niet. Het dorp Purmerland, aan de andere kant
van het kanaal, zou weliswaar dieper onder water
staan, maar daar was de vluchtweg naar Purmerend
open geweest en de stad bood nog altijd betrek
kelijke veiligheid. Overigens hadden heel wat
inwoners van Ilpendam een toevlucht gevonden op
de baggermolen van aannemer Waltman, die daar
in het kanaal lag. Ook een aantal inwoners van
Landsmeer zou een heenkomen hebben gevonden
op een moddermolen.
Zodra Pakes hoorde van de doorbraak van de
Wijde Wormer in de vroege zondagochtend, voer
hij er met zijn reddingsploeg onverwijld op af. Daar
stelde hij tevreden vast dat kanaalarbeiders, met
hun grote aken, meehielpen om vee te redden.
Bijna zonder rust voeren de kapiteins van
Zeemanshoop enkele dagen af en aan, water uitde
lend en mensen reddend. Zij hebben daarmee
waarschijnlijk heel wat levens gered van slacht
offers, die anders van kou en dorst zouden zijn
omgekomen.
Meer reddingswerk
Volgen wij nu de groep die eerst naar Ransdorp
en Holysloot was gegaan. Ook deze groep voer
vandaar snel verder, naar de Belmermeer, waar
zij hun eerste stal met dood vee zagen en een
Detail uit de frontispice van J.C. Beijer, Gedenkboek van Neerlands watersnood ('s Gravenhage 1825)
34
Watersnood in Waterland