HolLanr. 107. Het water, dat nu dikwijls heel vuil en troe bel is, zal dan veel schoner zijn dan tegenwoor dig. Voor de inwoners van Haarlem en Leiden zal dit een grote verbetering zijn die ze zeer zullen waarderen. 108. In de eerste plaats is het duidelijk en ook eenvoudig te begrijpen dat er dan nooit meer vuil, stinkend of troebel water in de steden Haarlem en Leiden zal voorkomen. Want zodra het Haarlemmermeer bedijkt, drooggemaakt en in land veranderd is, komt er geen ander water meer in het Meer terecht dan helder regenwater, dat blijft staan op de kleigrond waarin de sloten en molentochten zijn uitgegraven en aangelegd. De watermolens van het Meer zullen vervolgens dit heldere water in de ringsloot malen, en daar komt nog het duinwater bij dat aan de westzijde van het Meer door verschil lende kanalen de ringsloot instroomt. Het water zal dan in de ringsloot opgevangen worden en niet vervuilen of troebel worden als het stormt op het Meer. 109. Datzelfde water zal ook door Haarlem en Leiden stromen, maar de belangrijkste uitwatering van Rijnland zal via Haarlem en Spaarndam moeten lopen en naar buiten geleid moeten worden bij het Huis ter Hart.1 Hierbij moet opgemerkt worden dat, wanneer het Meer tot land is gemaakt, de omlig gende plaatsen en landerijen nooit meer geplaagd zullen worden door het uitzonderlijk hoge opstu wen en aflopen van het water2, waarbij de straten van Leiden nu dikwijls onderlopen als de wind uit 1 j>s 1 Het is niet duidelijk hoe Leeghwater dit wilde inkleden. Had hij op het oog het water uit de ringvaart via een lus door het Spaarne, de Mooie Nel en de Liede naar de sluizen bij het Huis ter Hart bij Halfweg te leiden? 2 Deze verwachtingen zijn te optimistisch, zie de bijdrage door H. van Zwet. De Rampen- of Brouwersvaart van Haarlem naar de duinen bij Overveen. Gedwongen door de vervuiling van het grachtenwater lieten de Haarlemmer bierbrouwers in de 16e eeuw kolken graven langs de binnenduinrand waaronder de Brouwerskolk bij Over veen. Het daarin verzamelde schone duinwater werd per schip door de Brouwersvaart naar de stad vervoerd. De Leidse brouwers haalden in de 17e eeuw schoon water uit het Mallegat bij Katwijk. Detail uit de kaart van Rijnland door Floris Balthasars en Balthasar Floris van Berckenrode, 1615. Collectie Hoogheemraadschap van Rijnland A-4064. Leeghwater en het Haarlemmermeer 75

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Kring van Vrienden van de Hondsbossche | 2009 | | pagina 76