32. Ik kan op geen enkele manier begrijpen
dat iemand iets tegen het bedijken van het
Haarlemmermeer zou kunnen hebben, of er enige
schade door zou kunnen lijden. Het zal juist in
allerlei opzichten grote verbeteringen brengen, en
niemand zal er nadeel van ondervinden.
33. Zoals het van het grootste belang is om te
trachten de ziel te redden, zo is het ook noodzake
lijk om voor het dagelijks levensonderhoud van de
mens te zorgen.
34. Als dit schadelijk water zo doorgaat en als er
niets tegen ondernomen wordt, dan zal het land er
binnen enkele jaren zo rampzalig aan toe zijn dat
er geen herstel meer mogelijk is. Want zodra het
Meer de smalle afgegraven akkers bij Kudelstaart,
Kalslagen, het westeinde van Aalsmeer en vele
andere plaatsen daar in de buurt bereikt, akkers
die nog geen vadem breed zijn, dan zal het voort
woekeren als kanker of een andere ernstige
aandoening en nooit meer ophouden. Er zal dan
nauwelijks land rond het Meer overblijven om later
een dijk op te kunnen aanleggen, mocht men door
de nood gedwongen worden het Meer te bedijken.
En het landinwaarts verplaatsen van de verschil
lende dorpen, als men dit al van plan zou zijn, is
dwaas en onzinnig. Het is daarom noodzakelijk om
zonder verder uitstel deze grote schade en ramp
spoed af te wenden nu er nog tijd is.
Dit grote wijde Meer vol wilde woeste baren
Brengt menig in 't verdriet van wie daar over varen
Verslindt ook menig land tot afbreuk van 't gemeen
De boer is het bekend, die daar woont in het veen
't Zou wel te wensen zijn dat dit te stoppen was
Dat in dit woeste Meer mocht groeien kruid
en gras
En dat de grond daarvan goed koren mochte
dragen
En rijden heen en weer met kar en ook met wagen
Op 't Amsterdamse veer1 door velden en valeien.2
Veenderij bij Amstelveen. Op de voorgrond wordt met een baggerbeugel veen uit een plas gehaald. De natte turfwinning droeg
belangrijk bij aan de groei van het Haarlemmermeer. Ets door Claes Jansz. Visscher, circa 1608. Provinciale Atlas Noord-Holland,
Haarlem, bestanddeelnr. 0282.
1 Kennelijk denkt Leeghwater al aan het instellen van een
wagenveer Amsterdam-Haarlem en Amsterdam-Leiden door
de Haarlemmermeer.
2 Valeien: velden.
Leeghwater en het Haarlemmermeer
57