I*
4f8 NEDEllLANDS
[Rang der Koninklykc Familie, enz. aju
den Dis van Haar Ed. Groot Mog.
den 30 Mei 1660 J
Dc
%'in
*<X
s s
- S
s3
£5
2
Een vorkje prikken in Den Haag
In 1660 onthaalden de Groot Mogende Heren
van de Staten van Holland de Engelse koning
Karei II en zijn gevolg op een copieuze maaltijd
(afb. 48). In het boeiende verslag daarvan, opge
nomen in de al eerder genoemde Displegtighe
den, wordt uitgebreid beschreven hoe het er aan
toe ging en wat er zoal geserveerd werd.
Nadat Karei II (afb. 49) op 25 mei 1660 bij
Moerdijk aan land ging werd hij, uiteraard onder
groot escorte, naar Den Haag begeleid. Daar
gaven de Staten een diner voor het gezelschap
dat aan een tafel in T-vorm of als een
hembd plaatsnam met de koning aan het
hoofd. Hij werd geflankeerd door zijn tante, de
koningin van Bohemen, aan zijn rechter- en zijn
zuster Mary Stuart, de echtgenote van stadhou
der Willem II, aan zijn linkerzijde. Aan de rech
ter kopse kant van de tafel zaten de hertogen
van York en Gloucester en links van Mary Stuart
zat haar zoon, de prins van Oranje. Deze prins
Willem, de latere stadhouder-koning Willem III,
was toen nog maar negen jaar oud.
De maaltijd duurde twee dagen. Er werd in
grote ovalen schotels een keur van gerechten
geserveerd (per schotel soms wel vierentwintig
fazanten) en vooral: men schonk niet alleen aller
beste delicate wijnen, maar de tappen liepen
gestadig dag en nagt en hielden nimmer op te
lopen'. Tot vier keer toe dronk men op de
gezondheid van de Engelse vorst, telkens als dat
gebeurde werd met een toorts een teken gegeven
zodat het langs de Vijverberg opgestelde geschut
tegelijkertijd kon worden afgevuurd. De kosten
van dit banket liepen behoorlijk op, ze bedroe
gen zes maal honderd duizend gulden'.
Enkele dagen later, op 30 mei, werd dit alles nog
eens dunnetjes overgedaan in het Mauritshuis,
de residentie van Johan Maurits, graaf van
Nassau Siegen. Het moeten vermoeiende dagen
zijn geweest.
De aanleiding tot het geven van deze maaltijd
was niet zo feestelijk als op het eerste gezicht
lijkt. Eigenlijk ging het om een vorm van Wic-
dergutmachung'. Karei II was namelijk na de
terechtstelling van zijn vader, koning Karei I,
naar de Republiek gevlucht waar hij aanvankelijk
met open armen ontvangen werd. Na afloop van
de Eerste Engelse Zee-Oorlog in 1654 werd hij
echter prompt uitgewezen, om het met Cromwell
gesloten vredesverdrag niet in gevaar te brengen.
Na de dood van Cromwell (1658) werd de monar
chie in Engeland weer hersteld en Karei II in
1660 tot koning gekroond. De Republiek had dus
wel iets goed te maken en deed door middel van
de feestelijkheden haar uiterste best om de
vriendschappelijke betrekkingen met Engeland
te hernieuwen.
vo
Q
n
o
Koningin
Bohcmc.
De Koning van En
geland., cm. ïitccn-
de or.ikr een ver
hemelte.
De Prinfes
Rooyaal.
0.CI
OO
2 n
5 *3
9
Kaft
Afb. 48. Plattegrond van de tafelschikking van het diner
aangeboden aan Karei II op 30 mei 1660. Overgenomen
uit K. van Alkemade en P. van der Schelling, Nederlands
Displegtigheden. Regionaal Archief Alkmaar.
Afb. 49. Koning Karei II met de versierselen van de Orde
van de Kouseband. Overgenomen uit A.N.J. Fabius.
Het leven van Willem III1650-1702. Alkmaar 1912.
Regionaal Archief Alkmaar.
'T Welvaare van d' Heere