waaronder de polders Schermeer en Starnmeer, was
gevormd. Van der Pal overleed in 1996.
Onder de voet is deze bokaal gesigneerd door
Felicitas Engels met haar naam en het jaartal 1994.
Zowel het glas als de gravure zijn door haar ontwor
pen. Felicitas Engels-Neuhold was jarenlang verbon
den aan de afdeling Gelegenheidsglas van de
Koninklijke Glasfabriek in Leerdam, maar in de
jaren negentig begon zij een eigen atelier in het Bra
bantse Heusden, waar ze ontwierp en graveerde.
Voor de uitvoering van haar ontwerpen wendde zij
zich vanaf die tijd tot de glasblazers van de Beierse
glasateliers in Zwiesel en Eisch. Niet alleen HHNK
maar ook andere waterschappen bezitten gelegen
heidsglazen die door deze kunstenares werden ont
worpen en gemaakt.
Een jaar eerder, in 1993, kwam US in het bezit
van een klein glas met een opmerkelijke gravure
(afb. 41). Dit glas werd aangeboden door secretaris
Martin Groot bij zijn afscheid. De inscriptie luidt:
Martin Groot Secretaris 1980-1993Onder de
randinscriptie Uitwaterende Sluizen zijn op de kelk
een passer, een Hollandse cirkel en een kraanvogel
met een steen in de rechterpoot afgebeeld. Onder
de inscriptie met de naam van Groot loopt een band
met een geblokt patroon.
De passer en de Hollandse cirkel, of cirkel van
Dou, hebben een dubbele betekenis. Zij verwijzen
enerzijds naar een kaart van de Beemster waarop
dergelijke landmeetinstrumenten staan afgebeeld als
margedecoratie en anderzijds naar de functie van
landmeter die de heer Groot vervulde voor hij secre
taris werd. Ook de kraanvogel verwijst naar zo'n
margedecoratie. Bovendien staat het dier voor de
waakzaamheid van het hoogheemraadschap. In een
achttiende eeuwse editie van een, door de Italiaan
Ripa geschreven, iconologisch handboek wordt de
kraanvogel afgebeeld naast de personificatie van
Vigilantia. Volgens de overlevering waren er twee
redenen waarom het dier met een steen in zijn
klauw slaapt: Plinius en Horapollo verklaren dat hij
de steen als wapen gebruiken kon wanneer de nood
aan de man kwam, een andere (anonieme) lezing
luidde dat de steen op de grond valt wanneer de
kraanvogel in slaap sukkelt en op die manier dus
dient als 'wekker' voordat er onheil geschiedt. De
geblokte rand onderaan de kelk is een gestileerde
afbeelding van het kenmerkende patroon van rode
en witte blokjes op een chalon, een manshoge stok
die gebruikt wordt als landmeetinstrument. De heer
Groot leverde zelf het ontwerp voor de gravure.
Een benoeming en spijt over een
gebroken glas...
De Schermeer bezat ook een aantal fraaie bokalen
die door bestuurders waren geschonken. Een mooi
verhaal is verbonden aan het glas dat in 1823 door
Petrus de Sonnaville (1765-1837) werd aangeboden
bij zijn benoeming als dijkgraaf (afb. 42). Aan de
Afb. 41. Gelegenheidsglas secretaris Martin Groot. Kristal
(Leerdam); zilver, 1993 (gravure); h. 19 cm., a kelk 8 cm.,
o voet 7,4 cm. Collectie HHNK.
48
'T Welvaare van d' Heere