T^\ „V\C0' en LtARïw-%fe Oplopende uitgaven Tot het begin van de 20e eeuw wist men de uitgaven aan het onderhoud van de zeewering en andere werken goed onder controle te houden (zie tabel 3). Gunstig weer speelde hierbij een belangrijke rol. Dijkgraaf Pieter van Foreest kon in de Algemene Vergadering van 29 april 1902 nog zeggen: "Jaar na jaar kan gemeld worden dat hoogen vloeden niet voorkwamen" In zijn rapport over 1903 moest hij echter vrij belangrijke schade door storm en ruwe zee melden, in 1904 hadden de hoofden het zwaar te verduren en ook in het voorjaar van 1905 was er weer flinke schade. Men constateerde verder dat de hoog- en laagwaterlijn zich landinwaarts verplaatsten. Inderdaad gaat de kust van speciaal de Noordkop onder invloed van de geweldige stromingen in het Marsdiep al eeuwenlang gestaag achteruit. De afname van het strand maakte versterking van de hoofden noodzakelijk: perkoenen werden waar nodig vervangen door gecreosoteerde palen en losse basaltsteen door basaltzuilen. Naderhand volgde verdere versterking met gewapend beton.10 Het afbranden van het gemeenlandshuis in 1904 gevolgd door nieuwbouw betekende een weliswaar incidentele, maar wel forse extra kostenpost. Het bestuur kon in 1907 niet onder een verhoging van de omslag uit. GS drongen daar indirect ook op §MrM> (voorheen E. Schut) HJf— Jju, qjajüo/ ¥/lut O ADOLPH SCHUT, aan.11 In de Algemene Vergadering van mei 1908 keek Pieter van Foreest terug op de laatste 15-20 jaar onderhoud aan de zeewering: "De laatste jaren waren duur, te groote zuinigheid zou de wijsheid bedriegen. Spreker erkent zelf te zuinig te zijn geweest, door den tand des tijds waren de hoofden verouderd en toen er eenmaal belangrijke bressen in werden geslagen, waren we genoodzaakt met alle kracht de handen aan den ploeg te slaan. We betalen thans, wat gedurende 10 a 15 jaar te weinig is uitgegeven, de hoofden zijn bijna alle vernieuwd, daardoor zal, buitengewone rampen uitgesloten, het werk meer gelijkmatig kunnen worden verdeeld".12 Inderdaad, tussen 1890 en 1905 gaf het hoogheemraadschap wel erg weinig aan het beheer van de dijk uit. Na 1904 vlogen de uitgaven omhoog als gevolg van een inhaalslag om het achterstallige onderhoud weg te werken (zie tabel 3, kolom 5). Het was aan dijkgraaf Pieter van Foreest en de hoogheemraden om de kosten zoveel mogelijk in de hand te houden. Als het om de veiligheid ging, was hij echter niet tot concessies bereid. Toen hij eind 1914 de nieuwe hoofdingeland K. de Moor (Schager en Niedorper Koggen) verwelkomde in de Algemene Vergadering van de Hondsbossche, stelde hij ronduit dat .de zuinigheid de wijsheid niet [mag] bedriegen. Het Bestuur kenmerkt zich steeds door met ruimen blik te doen wat noodzakelijk wordt geacht, spreker twijfelt niet in deze ook op de steun van den heer De Moor te mogen rekenen"Stem dan maar eens tegen verhoging van de omslag.13 In 1916 constateerde de Algemene Vergadering dat de omslag ongeveer ver dubbeld was gedurende de laatste jaren.14 Naast stormschade hadden ook grote investeringen hier mee te maken. In 1914 achtte het DB bijvoorbeeld "aanschaffing van een tweetal vervoerbare kranen met petroleummotoren, waarmede veel vlugger en met weinig arbeidskrachten kan worden gewerkt, alleszins wenschelijk"Ook moest het werkspoor op de kruin van de Honds bossche verbeterd worden en liet men een losplaats maken langs het Noordhollands Kanaal.15 Na het uitbreken van de eerste Wereldoorlog in 1914 werd bijna alles snel duurder. Nederland bleef weliswaar neutraal, maar de oorlog leverde toch grote moeilijkheden op, ook aan de Hondsbossche. In 1915 berichtte Van Foreest in de Algemene Vergadering: "door de buitengewone buitenlandsche omstandigheden lijdt de aanvoer van de steen. Eén lading is onderweg, de laatste zal denkelijk niet geleverd kunnen worden"16 De stijgende prijzen van eerste levensbehoeften oefenden voorts een opwaartse druk op de lonen uit. 48 CjG/D (OFGEIIICKT ISjfl.) eS'cf.aqcn, 13/d lc -O "ZjB 2/ a c/ zji a 4 £e. o *- c/ *- v Secretaris-penningmeester Teengs bewaarde in verband met de controle van de rekening alle nota's. Hier een nota uit 1910 van de schoenenwinkel van Adolph Schut in Scha gen voor de levering van een paar duiker schoenen. Regionaal Archief Alkmaar, archief Hoogheemraadschap van de Hondsbossche 1 !r f,

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Kring van Vrienden van de Hondsbossche | 2006 | | pagina 49