Noten bij 'Een gemene dijk'
RAA, familie archief Van Foreest inv.nr. 12, nr. 112. Zie ook Schoorl
1967, 102-103.
79. Ibidem, inv.nr. 260, fol. 333v.; inv.nr. 261, fol. 6r., 12r.;
Noordlandt, 15.
80. Ibidem, fol. 332r.; inv.nr. 261, fol. 2r.-5r.
81 Ibidem, fol. 329v., 340r., 349r., 350v.
82. Ibidem, fol. 348r., 349r.; inv.nr. 261, fol. 8v., lOr.
83. Noordlandt, 15.
84. Costerus, 20.
85. RANH, AGR inv.nr. 8, fol. 202r.; inv.nr. 261, fol. 6r., 10r., 12r., 13r.,
15v.; Resolutiën Staten van Holland23-1-1676.
86. Ibidem, inv.nr. 261, fol. 19r.; WFA, SAH inv.nr. 61, fol. 49v.
87. Ibidem, fol. Ir., 13r., 20r.; Costerus, 20; RAA, AGA inv.nr. 428
(memoriaal Heijnen), 24/25-1-1676.
88. Ibidem, inv.nr. 8, fol. 207r., 227r.; inv.nr. 261, fol. 27r., 52r.; RAA,
AGA inv.nr. 428 (memoriaal Heijnen), 24/25-1-1676 en later; Burger
van Schoorel, 324-325.
89. In dat duikertje werd overigens allerlei zeevis gevangen, met name
haring en sprot. In de Bangert en elders ving men prachtige botten
en aal (Noordlandt, 19).
90. RANH, AGR inv.nr. 261, fol. 21r.; RAA, AGA inv.nr. 428 (memoriaal
Heijnen), 14-12-1676, mei 1676; WFA, AVNK inv.nr. 1, fol. 53r., 54r.;
Noordlandt, 16-19, 22; De Bruin 2004, 73-74.
91. Resolutiën Staten van Holland7-12-1677, punten beschrijving,
5-12-1678, 22-8-1681.
92. Burger van Schoorel, 325; Noordlandt, 20-23; WFA, SAH inv.nr. 61,
fol. 51 r.
93- WFA, SAH inv.nr. 155, fol. 205v.; Burger van Schoorel, 325.
94. Resolutiën Staten van Holland3-2/22-2-1676, punten beschrijving,
20-3-1676, 18-7/1-8-1676, punten beschrijving, 31-7-1676, 16-3-1677,
punten beschrijving, 7-12-1677, punten beschrijving, 22-8-1681. Bij
de Staten kwamen ook nog de nodige verzoeken binnen om vrijstel
ling van de verponding, de belasting op onroerend goed, onder
andere van de drie koggen van Drechterland beoosten Hoorn en
diverse dorpen. De Gecommitteerde Raden adviseerden met het oog
op de ernstige consequenties voor de financiën van het gewest
steeds negatief. Wel kregen de kerkmeesters van Grosthuizen en
Avenhorn een subsidie van 250 gulden van de Raden wegens waters-
noodschade (RANH, AGR inv.nr. 8, fol. 255r.; inv.nr. 261, fol. 73v.,
75r.; WFA, oud archief Spanbroek inv.nr. 167, 7-12-1676).
95. Resolutiën Staten van Holland25-11-1676, punten beschrijving.
96. Ibidem, 3-4-1677. In 1678 bleek inderdaad dat een gedeelte van de
binnenglooiing van de dijk in de diepe waal afgegleden was (RANH,
AGR inv.nr. 9, 24-8-1678; inv.nr. 261, fol. 233v.).
97. WFA, AVNK inv.nr. 1, fol. 54r., 57r., 73r.; ARA, AGA inv.nr. 398;
D. Brouwer, Enkhuizen, aantekeningen uit het verledendl. 1
(Enkhuizen 1946), 136-137.
98. RANH, AGR inv.nr. 261, fol. 68r., 194v., 205r.; RAA, AGA inv.nr. 398;
Brouwer, 140.
99. RAA, AGA inv.nr. 398; AS+NDK inv.nr. 210; Brouwer, 140-145.
100. RANH, AGR inv.nr. 8, fol. 213v.; inv.nr. 261, fol. 8r., 23r.; RAA, AGA
inv.nr. 2, 23-12-1675, 8-1, 15-1, 27-2 en 30-3-1676; oud archief Oude
en Nieuwe Niedorp (OAON) inv.nr. lb, 6-1, 12-1 en 27-3-1676; inv.nr.
93b., 27-3-1676; Boon, 40; Noordlandt, 26-27.
101. RAA, AGA inv.nr. 428 (memoriaal Heijnen), 4-9-1676; Smit, 11-15.
102. RANH, AGR inv.nr. 260, fol. 271v.
103. Ibidem, fol. 272r-273v.
104. Ibidem, inv.nr. 261, fol. 23r.
105. Zie hiervoor bij Arbeiders, materiaal en deskundigen naar Schar-
woude'.
106. Het bestuur van de Katwouder Zeedijk wilde eigenlijk wegens de
kosten tot de zomer van 1676 wachten met het sluiten van de door
braken. Hier maakten de Gecommitteerde Raden na enkele waar
schuwingen volledig gebruikt van de op 15-11-1675 door de Staten
verleende bevoegdheden Resolutiën Staten van Holland, 20-12-
1675; RANH, AGR inv.nr. 260, fol. 284r., 298v., 307r., 336v., 350r.;
inv.nr. 261, fol. 36r.).
107. Resolutiën Staten van Holland, 21-1-1676.
108. RANH, AGR inv.nr. 261, fol. I6r. Vergelijk met WFA, SAH inv.nr. 122,
fol. 92v. en RAA, Stadsarchief Alkmaar voor 1815 inv.nr. 48, fol. 23v.
109. Resolutiën Staten van Holland, 21-11-1675, 21-1 en 24-3-1676;
Schoorl 1973, 355-376; Will. C. Thijssen, Abraham Bluzé (1657-
1720), kastelein, secretaris, rentmeester en landmeter van de
Hondsbossche, baljuw en schout van Petten (20e uitgave Vrienden
van de Hondsbossche 2003), 8-10; Bremer 1979, 165-169.
110. Een krebbing bestond uit een voor de wierriem in zee geheide palen-
rij. De ruimte tussen deze rij en de wierriem werd gevuld met door
zware stenen onder water gedrukte sparren. De krebbing diende
vooral om onderspoeling van de wierriem tegen te gaan Verder waren
op sommige punten van de Omringdijk korte hoofden aanwezig.
111. Resolutiën Staten van Holland, Y7-l-\6l6\ RANH, AGR inv.nr. 8, fol.
235r.; inv.nr. 261, fol. 50r.
112. Ibidem, 3-4-1677; RANH, AGR inv.nr. 9, fol. 27r., 52r.; Danner e.a.,
83, 86.
113. Ibidem, 17-5-1685; RANH, AGR inv.nr. 9, fol. 52r.
114. RANH, AGR inv.nr. 9, fol. 52r., 69r.; inv.nr. 261, fol. 170v., 226v.
1. F. Costerus in West-Frieslands oud en nieuw 34 (1976), 20.
2. C.M. Lesger, Hoorn als stedelijk knooppunt, stedensysternen
tijdens de late middeleeuwen en de vroegmoderne tijd (Hilversum
1990), 154.
3. M.K.E. Gottschalk, Stormvloeden en rivieroverstromingen in
Nederland, dl. III: de periode 1600-1700 (Assen/Amsterdam 1977),
279.
4. P. Boon, Bouwers van de zee, zeevarenden van het Westfriese
platteland c. 1680-1720 (den Haag 1996), 32-42.
5. Ibidem, 41. De muizenplaag van 1681 was volgens een bericht uit
november 1683 in de Berkmeer zelfs zo ernstig dat het land totaal
kaalgevreten werd door het ongedierte en de boeren hun vee tegen
lage prijzen van de hand moesten doen (Westfries Archief, oud-nota
rieel archief Opmeer inv.nr. 4146, akte 277).
6. Regionaal Archief Alkmaar (RAA), Oud archief Oude en Nieuwe
Niedorp inv.nr. lb, 9-6, 9-10-1678; inv.nr. 150, 8 en 25-5-1678; archief
Ambacht van westfriesland genaamd het Geestmerambacht (AGA)
inv.nr. 2, 7 en 29-12-1677 (citaat).
7. RAA, AGA inv.nr. 31, fol. 27v.
8. Ibidem, inv.nrs. 149, 150-156; archief Ambacht van Westfriesland
genaamd de Schager- en Niedorperkoggen inv.nr. 73-
9. H. Lambooij, D. Aten, 'De held sterft niet...'. Waterschapsconcen
tratie in Hollands Noorderkwartier, 1916-2003 (18e uitgave
Vrienden van de Hondsbossche 2002), 9-11.
62
EEN GEMENE DIJK?