Enckh ut S E
Bij alle ellende kwam een stevige lastenverzwaring. Er
waren immers ontzaglijke kosten gemaakt aan de dijken en
die moesten op een of andere manier worden opgebracht.
Drechterland voerde 220.600 gulden in de rekening van de
Westfriese dijkskosten over 1675 op en de Vier Noorder
Koggen 86.900 gulden. Voorhanden was al dat geld natuur
lijk niet geweest, reden waarom er met instemming van de
Gecommitteerde Raden door de vier Westfriese ambachten
twee keer 50.000 gulden werd geleend. Eind maart 1676
bleek men nog zeker 70.000 a 80.000 gulden tekort te
konten ont de op betaling aandringende schuldeisers te vol
doen. De ambachten gingen ermee akkoord ook dit bedrag
te lenen. Volgens Noordlandt werd er in totaal 190.800 gul
den geleend in verband met de sluiting van het gat bij
Scharwoude. Daarvan heeft de gewestelijke overheid
mogelijk een gedeelte voor zijn rekening genomen. In de
Westfriese dijkrekening van 1675 wordt namelijk melding
gemaakt van een lening van 100.000 gulden ten laste van
het gemeneland waarvan de vier ambachten dan de rente
moesten voldoen. Hoe dan ook, het totaal van de Westfrie
se dijkskosten maakte na 1674 een grote sprong omhoog en
bleef nog jarenlang op een substantieel hoger niveau (zie
de tabel). Al die kosten werden volgens de verdeelsleutel
bepaald in het Groot Proces over de vier ambachten ver
deeld, die ze vervolgens weer op de ingelanden verhaal
den.100
In het Geestmerambacht en de Schager- en Niedorper-
koggen had men grote uitgaven aan de Langereisdijk en
andere werken gedaan. Heijnen berekende de kosten daar
van voor het Geestmerambacht in november 1676 op 12.510
gulden. Voorts waren er langs de dijk 55 huizen en boerde
rijen beschadigd en het nodige land afgegraven om aan spe
cie te konten. Begin augustus 1676 werd deze schade
getaxeerd op ruim 5.500 gulden.101
De totale onderhoudskosten van de Omringdijk,
1665-1685 (in guldens, afgerond op honderdtallen).
1665
95.500
1676
350.700
1666
93.400
1677
382.600
1667
167.100
1678
258.000
1668
212.700
1679
199.000
1669
147.300
1680
163.700
1670
154.100
1681
142.600
1671
154.100
1682
141.509
1672
41.200
1683
173.600
1673
60.000
1684
183.000
1674
92.900
1685
157.100
1675
315.200
bron: RAA, AGA inv.nr. 159; AS+NDK inv.nr. 85.
2m ntifthcrn
De Uijterdijck of polder Immenhorn benoorden Enkhuizen (noorden links). Detail van de kaart van het Hoogheemraadschap van
de Uitwaterende Sluizen door Johannes Dou, 1680. Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Purmerend.
52
EEN GEMENE DIJK?
