Ter Ordonnantie vande
Raden voornoemt:
L v. Foreeft.
DE Gecommitteerde Raden vande Staten van Hollandt ende Wcft-Vrics-
landtin Wclt-Vricslandt ende den Noorder-quartieicAlfoo tor ftuy-
tingb van het Zee-water daermedc verfcheydc Landen onder en omtrent
deStadt HOORN albereyts zijn geinnndeertnoodigh is dat dicnthalvcn
alle mogclijckc voorforgc werde gedragen, en dat voor ccrlt dacr omtrent cenigh
goct getal Gravers verdt vercyfclitSoo ift dat haer Ed: Mog: laftcn cn bevelen V
hier mede dc Regenten van^oUöaB* dat Sy-luyden
aenftonts die ordrc Tullen hebben te ftcllcn, tencynde
voorficn met Schoppen of Spaden t cm <k
^p—haer ondereen öpper-hooft by dc
voorfz. Regenten over defclvc Manfclup tc ftellen Tullen hebben te bcgeven-iafc
om op ordrc vande Hccren Burgermee-
fteren en Regeerders vande voorTz.Stadt ten voorfz. eynde te werden gebruyekt.
Gcdacn tot Hoorn onder 't ordinaris Zegel deTes Quartiers den feften Novem
ber 167$".
Brief van de Gecommitteerde Raden aan de regenten van Zwaag, Zwaagdijk en Risdam waarin zij worden gelast direct "alle haer
volck" met schoppen naar het Keern te sturen, 6 november 1675. Westfries Archief, Hoorn.
schappen niet verschenen. Bovendien verdeelden de
Gecommitteerde Raden het Keern en de Zwaagdijk in
samenspraak met de dorpen in vakken. Ieder dorp kreeg
zijn eigen stuk dijk toegewezen en diende daarop dag en
nacht een dijkbewaking te onderhouden bestaande uit een
precies vastgesteld aantal posten, te bemannen door een
eveneens exact vastgesteld aantal mannen. Die moesten
voortdurend de dijk in de gaten houden en waar nodig ver
beteren. Op ieder vak stonden ook nog een of meer mannen
te paard, zodat er snel alarm kon worden geslagen.-1'9
De dijkbewaking diende ook om vernielingen te voorko
men. De kans was niet denkbeeldig dat deze of gene meende
van het water op zijn land af te kunnen raken door het in een
nog droge polder te lozen. Daarom kwamen de Gecommit
teerde Raden eveneens op 8 november met een meteen
overal verspreide waarschuwing tegen het doorsteken van
dijken en wel.van sonder eenige genade metter Doodt en
confiscatie van goederen te werden gestraft". Hier overheen
kondigden de Staten van Holland op aandrang van de Gecom
mitteerde Raden op 23 november een plakkaat tegen dit
soort misdaden af. Geen overbodige maatregel omdat in
dezelfde tijd de regenten van Enkhuizen meldden dat er in
de onder water staande dorpen door sommigen openlijk
werd gesnoefd dat ze de Zwaagdijk zouden doorsteken. Die
lieden moesten natuurlijk direct worden opgepakt en als
voorbeeld streng gestraft. Hard optreden was ook dringend
noodzakelijk omdat het werk aan de sluiting van de door
braak te Scharwoude goed vorderde. Was de dijk eenmaal
dicht, dan werd de verleiding om het overstromingswater in
andermans polder af te laten vloeien natuurlijk extra groot.
In verband met dit alles verscherpten de Raden de dijkbewa
king. De dorpen kregen opdracht voortdurend met geweren
bewapende manschappen te laten patrouilleren.40
Op 16 november werd springvloed verwacht. De Gecom
mitteerde Raden waarschuwden de schout en regenten van
Hoogwoud om in samenwerking met Opmeer en Aartswoud
alles te doen om hun droog gebleven polder te behouden.
Helaas mislukte dit en liep de Binnenpolder de volgende dag
alsnog onder water. Aan het Keern en de Zwaagdijk was de
situatie op diverse plekken kritiek. Alle dorpen moesten
weer met iedere beschikbare inwoner naar de dijk komen.
In Hoorn beierden voortdurend de klokken om volk naar
EEN GEMENE DIJK?
35