De beginfase van het Groot Proces Kaart van de Wieringerwaard door Adriaan Anthonisz. uit 1611, uitgave 1744. Sinds de inpoldering van de Wieringerwaard had den de Schager- en Niedorperkoggen nog maar een klein gedeelte natte zeedijk te onderhouden (op de kaart rechtsonder), dat bovendien in de luwte van de Oosterdijk van de bedijking lag. Westfries Archief, Hoorn. WlERINCER VVAI RT Het Geestmerambacht en de Schager- en Niedorperkoggen voerden aanvankelijk vooral bezwaren van technische aard aan. Zij beweerden dat herstoeling niet kon geschieden zonder herziening van de in 1632 aangepaste verponding. Deze belasting was namelijk gesteld op een percentage van de huurwaarde van onroerend goed na aftrek van de dijk- lasten. De oostelijke ambachten hadden toen dus voordeel gehad van hun lastige dijken. Bovendien was het volgens de verweerders niet duidelijk volgens welk principe herstoe ling zou moeten geschieden. In ieder geval niet morgen- morgensgelijk, omdat de herziening van de verponding had geleerd dat de waarde van de landen zeer ongelijk was, en dus ook hun vermogen om de lasten te dragen.48 De rustige eerste ronde van juridisch touwtrekken werd ruw verstoord toen West-Friesland op 25 december 1637 ternauwernood aan een watersnoodramp ontsnapte. Om half drie 's nachts werden in Enkhuizen de noodklokken geluid en de bevolking opgeroepen om in allerijl met stenen, zeilen en andere materialen naar de Noorderdijk van Drechterland te gaan om "de aenstaende apparente inundatie ende vervolghens de irreparabele scade ende ver- drenckynghe van veele duysenden menschen ende bestiael" te voorkomen. Toen de schade kon worden opgenomen, bleek dat de paalwerken over een lengte van ongeveer 35 meter waren weggeslagen en dat de kruin van dijk daar nog maar een halve meter hoger was dan de zee bij gewone vloed.49 Op verzoek van Drechterland en de Vier Noorder Koggen besloot de Hoge Raad op 15 juni 1638 om de Omringdijk met eigen ogen te gaan zien. Daartoe werden twee leden van het college aangewezen: Reinier Pauw, een lid van de bekende invloedrijke Amsterdamse regentenfami lie, en Paulus van Asperen. Reinier Pauw was raadsheer sinds 1621 en werd in 1655 president van de Hoge Raad.50 EEN GEMENE DIJK? 13

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Kring van Vrienden van de Hondsbossche | 2004 | | pagina 13