5. Vijfluik
6. Het onderzoek van Jan Bruin
Tijdens de oorlog zijn in Engeland de namen van omgekomen
Engelandvaarders vastgelegd ten behoeve van een eventueel
monument in het bevrijde Nederland. Dat resulteerde na 1945
in een Vijfluik dat is geplaatst in een kapel op de erebegraaf
plaats te Loenen (Gelderland).
Op dit vijfluik zijn inmiddels 300 namen van verzetsmensen
en Engelandvaarders geschilderd. Nog steeds worden namen
van slachtoffers uit die tijd bijgeschreven.
Van de Engelandvaarders die vanaf de Hondsbossche Zee
wering en naaste omgeving naar de overkant zijn venrokken,
maar onderweg zijn omgekomen, verdwenen of in Duitse
gevangenschap zijn overleden, zijn de volgende namen op het
Vijfluik geplaatst:
J. W. Gazan.
R. Kievits.
W. Gerbrandy.
J. J. Storm van 's Gravesande.
H. Maas.
K. Broese van Groenou.
J. A. Jacobson.
W. Bote Schrage.
C. J. Sporre.
H. J. Aberson.
A. de Gier.
J. C. Kwinkelenberg.
C. Reyers.
J. Emmer.
J. Sajet.
A. Turfreijer.
De samensteller van dit boekje, Jan Bruin (geb. 30 oktober
1923 te Zaandam) nam in de oorlog deel aan het verzet in de
Zaanstreek. Klein Jantje, zoals zijn bijnaam luidde, was in de
BS (Binnenlandse Strijdkrachten) verzeild geraakt en eind '44
opgenomen in de GSA (Gewestelijke Sabotage Afdeling).
Hij was ook betrokken bij het repareren van tijdens
droppingen beschadigde wapens voor het verzet.
Na 1945 deelde hij met anderen de mening dat de verzetsgroep
waartoe hij had behoord ook na de oorlog bijeen moest
blijven. Dat resulteerde in de oprichting van de Stichting
Zaans Verzet 1940-1945, die tot op heden bestaat. Vanaf het
eerste begin is Bruin secretaris van deze organisatie.
Op initiatief van een aantal oud-verzetsmensen verscheen in
de meidagen van 1985 een boek over het verzet in de streek
waar hij woonde (en woont) onder de titel 'Verzet en
Bezetting aan De Zaan'. Ook bij de samenstelling van dit boek
was hij betrokken.
Bruin startte zijn onderzoek naar de Engelandvaarders in
januari 1990 nadat hij van het Willem de Zwijger college in
Bussum een verzoek had gekregen informatie te verschaffen
over een oud-leerling van het college, Bob Gazan. Tijdens zijn
onderzoek bleek dat veel meer mensen de oversteek naar
Engeland hadden gewaagd, vrijwel vanaf alle kustplaatsen in
Nederland. De Hondsbossche bleek hierin een bijzondere rol
te hebben gespeeld.
28
Het vijfluik te Loenen