4.8 De HMT Solon betekende vrijheid.
Half augustus was het nieuwe maan. We besloten hiervan
gebruik te maken om af te varen. Natuurlijk zou ook het
weer moeten meewerken. Zonder problemen werd de boot
voor het midden van de maand in de vrachtwagen geladen en
naar de boerderij gebracht. Ted de Jong bleef in de buurt en
zou ons op de hoogte houden indien zich bijzondere zaken
zouden voordoen en ons eveneens melden hoe het weer en de
zee ter plaatse waren', schrijft K.H. Schilp over de eerste
poging van hem en zijn maten om naar Engeland over te
steken.
Die eerste maal mislukt finaal, want een van de banden van
het onderstel waarop hun boot is vastgesjord stoot met een
luide knal lek. Toch weten ze nog niet van opgeven. De vijf
vluchters en twee helpers trekken met moeite het hele spul
verder. Om aan de andere kant van een sloot te komen steken
ze een vlonder over. Op die vlonder glijdt de boot echter door
een onverwachte beweging naar bakboord. Er kraakt iets en
boot en onderstel beuken dwars door het hout heen.
Er is geen beweging in te krijgen. De mannen maken de boot
los en duwen hem in de sloot.
Oranje Vrijstaat
Schilp: 'Zo brachten we hem weer terug naar de boerderij van
Cor en Trijntje de Jong, de Hoeve Oranje Vrijstaat aan de
Voorweg even ten noorden van Callantsoog. Ook het onder
stel werd teruggebracht. Met hulp van de boer en zijn familie
werd alles opgeborgen.' Een maand later gelukt het wel de
boot op zee te zetten.
Eerder dat jaar, we spreken 1941, is Schilp in contact gekomen
met H.G. Broekman, gemeenteambtenaar in Amsterdam en
reserve-officier der artillerie. Samen met Jan Emmer (die later
wordt opgepakt en in het concentratiekamp Mauthausen zal
omkomen) schaffen ze met hulp van J.R. Morré, leraar aan de
Amsterdamse machinistenschool, een boot aan, een 16-voets
runabout. Geen zeewaardig vaartuig, maar met enkele aan
passingen en een vertrek bij kalme zee moet de overtocht
mogelijk zijn.
Emmer wil de boot wel met zijn vrachtwagen naar de kust
vervoeren onder voorwaarde dat hij mee mag naar Engeland.
C. Hoeve in Zunderdorp helpt de mannen aan een oude as
van een auto die met enig geknutsel als trailer gebruikt kan
worden. De buitenboordmotoren die ze al eerder hebben
gekocht, worden gereviseerd in de werkplaats van het
gemeentevervoerbedrijf in Amsterdam. In die garage staat een
aantal auto's van de Amsterdamse politie. Het is heel eenvou
dig om uit de tank van deze vooroorlogse DKW's benzine af
te tappen.
a
'4f$
Het gezelschap wordt uitgebreid met R.E. Sanders, een
accountant en met werktuigkundige Armand E. (Ted) de
Jong, voor de oorlog machinist bij de Rotterdamse Lloyd en
verzetsman. De familie De Jong (geen familie van Ted) blijkt
bereid boot en trailer tijdelijk onder te brengen in een van de
schuren van de Hoeve Oranje Vrijstaat. De boerderij ligt op
een gunstige plaats, midden in het land op ongeveer 150 meter
van de weg langs de duinen en recht tegenover de smalste en
meest gunstige plek om door de duinen te steken.
Inkorten
Aangezien de Duitse bezetter het heeft verboden boten te
vervoeren, doet zich een nieuw probleem voor. De runabout
moet in een gesloten vrachtwagen naar Callantsoog worden
gebracht, maar de wagen van Emmer is daarvoor te klein.
Ze besluiten de boot twee voet (ruim zestig centimeter) korter
te maken en er een nieuwe spiegel in te zetten. Dat gebeurt
illegaal op de door de Duitsers bezette werf van P. Saedt, aan
het einde van de Overtoom in Amsterdam. Ook monteren ze
een buiskap van zeildoek en schilderen de zaak grijs.
Even voor het midden van de maand augustus zorgen ze
ervoor dat de boot naar de Hoeve Oranje Vrijstaat wordt
vervoerd, om enkele dagen later noodgedwongen weer af te
druipen.
De eerste poging is mislukt.
21
Gif01"£ KEET£N
Kaart van Callantsoog en omgeving met de vluchtroute