Van de dijk wordt alleen maar verteld dat "zij jaerlicx hebben
te geven aen de zeedijck 3 stoeten up te mergen (per morgen)
en de an 't Honsbosch 3 groten up te mergen ende zomwijlen
3 St., d'een jaer meer, dander jaer min." (stoeter stooter
2,5 stuiver 5 groot)
Over werk aan de dijken en verdiensten daaraan wordt met
geen woord gerept.
Toch was men juist in die jaren met een "actieve kustverdedi
ging" begonnen, door de aanleg van hoofden en verbindende
paalwerken langs de duinvoet, terwijl de kerk werd afgebro
ken en verder landinwaarts herbouwd (1501-1505). Deze kerk
had er nog geen eeuw gestaan. Nadat de kerk van Petten "dat
Hontbosch hiet" bij de Sint-Elizabethsvloed (1421) omverge
worpen was, waarbij zo'n vierhonderd dorpelingen, die in de
kerk een toevlucht hadden gezocht, waren verdronken, had
men verder landinwaarts een nieuwe kerk gebouwd achter de
als "slaperdijk" door Rijnlanders aangelegde zogenaamde
Rijndijk (1432). Reeds omstreeks 1440 echter was het "buiten-
gedijkt duin" hier en daar zo ver verdwenen dat de Rijndijk
plaatselij k schade leed en versterkt moest worden 1441742),
vooral in de omgeving van het Hondsbos.In 1447 wordt
gesproken van de "crancken dijckaedzen gelegen tusschen
Campc ende Petten in Westvrieslant, genaemt den Rijndijc,
welke gescepcn stond corts in te breken wat tot verderf-
nisse" van Holland en West-Friesland zou kunnen leiden?
Aanleg paalwerken (1506-1550)
Toch duurde het nog een halve eeuw eer men besloot het
oude systeem van "wijken voor de zee" te verlaten door de
aanleg van paalhoofden loodrecht op de kust. Eerst vier
(1506), dan nog twee (1507), een jaar later weer twee, zodat er
tenslotte (1548) 22 paalhoofden waren op een onderlinge
afstand van ongeveer honderd meter.5 De hoofden, met een
lengte van 85 m tussen duinvoet en laagwaterlijn en een
breedte van 3,5 m, bestonden uit een omtrek van eiken palen
met daarbinnen rijshout, perkoenpalen en (Vilvoordse) steen.
Echt nieuw was deze oplossing echter niet.
4
'rste
Polder
z liïihóry
'eern
Jaoob
n
Het terugtreden van de kustlijn bij Petten volgensWestenberg.