Geen overliggend gezag
1421, 1530 en 1570? Het verwijt klonk wel aannemelijk
uit de mond van een expert als Conrad en werd daarom
11a 1864 vlot door andere schrijvers overgenomen. Bij
Beekman en zelfs nog in zeer recente geschriften vinden
we dezelfde argumentatie terug14. Maar Henk Schoorl
gooide het over een andere boeg15. Hij wees er op, dat de
zee al eeuwenlang de zachte (duinen-)kust aanvreet en
verder naar het oosten duwt. Verdedigend wijken voor
de oppermachtige zee was daarom een logische oplossing,
een systeem dat eeuwenlang in gebruik bleef en dat op
dat andere kritieke punt aan de Noordhollandse kust, de
Helderse Zeewering, zelfs tot 1750 werd toegepast16. Aan
de Hondsbossche werd echter in 1506 besloten over te
gaan tot een actieve strand verdediging met 85 meter
lange en drie en een halve meter brede eiken hoofden en
verbindende paalwerken. Een systeem waaraan het
hoogheemraadschap van de Hondsbossche ook in de 17de
en 18de eeuw vasthield: door de aanleg van paalwerken
en zanddijken, door aanvoer van zand aan de landzijde en
door waar nodig slaperdijken te bouwen.
Dat alle inspanning echter weinig 'zoden aan de dijk'
zette was, aldus Schoorl, niet te wijten aan zorgeloosheid
van de mensen. Deze actieve kustverdediging had juist
een averechts gevolg. Een 'harde' dijk temidden van een
zachte duinenkust heeft als onbedoeld gevolg dat zo'n
dijk mettertijd als een kaap in zee komt te liggen en extra
te lijden heeft van zeestromingen. Zeker in vroeger
De harde Hondsbossche sleet niet meer
met de zachte duinkust mee. De dijk werd in
150 jaar een bastion in zee. In 1953 bijna
metJ'atale gevolgen. Foto Aerocamera
Bart Hofmeester.
Linksboven: Het eeuwenlang heroïsch verzet
van de mens tegen de slijtagekracht van de
zee was naar de visie van Schoorl in feite on
begonnen werk: Verdedigend wijken voor de
zee'zo noemde hij het. Tekening Henk
Tol.
eeuwen was men niet bij machte daar voldoende
technisch geweld tegenover te stellen. En zoals algemeen
bekend is, is de discussie over de 'zachte' of 'harde'
Hondsbossche Zeewering ook nu nog lang niet
uitgewoed.
Maatregelen ter verbetering van het dijkswezen en zeker
veranderingen in het systeem van dijksonderhoud worden
pas ondernomen als alle andere mogelijkheden volledig
uitgeput zijn. Pas als er zich een ramp heeft voltrokken
7
