llondsbos&che Zecwmr^ 187 j.
Tekening uit 1875 van de gemaakte vorderingen tijdens
de toenmalige reconstructie van de Hondsbossche Zeewering.
Afgebeeld is het zuidelijk gedeelte nabij Camperduin.
Oud-archief Hondsbossche.
In 1864 stelde de bekende hoofdingenieur van de Rijks
waterstaat ir.J. F. W. Conrad voor om de zeewering
radicaal te verbeteren door geleidelijk oplopende steen
glooiingen te bouwen, deels met zware basaltzuilen
van gemiddeld 50 cm lengte. De steenglooiing kreeg dan
een zodanig profiel, dat het aanrollende water van een
nieuwe golf werd tegengewerkt door de kracht van het
teruglopende water van de vorige golf. Dat was een
zeer goede oplossing en een geniaal idee, vooral gebaseerd
op ideeën van Andries Vierlingh (circa 1507 -1579),
die uitging van de gedachte dat men de kracht van water
niet moest weerstaan, maar 'zoetkens leiden'.
De dijkgraaf van het hoogheemraadschap van de Honds
bossche en Duinen tot Petten, Jonkheer mr.C.van Foreest,
reageerde op die uitvinding met de gevleugelde
woorden: 'de resterende golfkracht kan nu wel worden
tegengehouden door het handje van een baby'.
Op 24 augustus 1871 besloot het bestuur van het hoog
heemraadschap tot het maken van een zware steen
glooiing aan de zeezijde van het dijklichaam en tot een
reconstructie van de 29 hoofden (dammen in zee, haaks
op de dijk). Die ingrijpende renovatie was begroot op een
bedrag van 1.700.000 en moest worden uitgevoerd in
vijfjaren, van 1872 tot en met 1876. Het rijk gaf hiervoor
een subsidie van ƒ800.000. In het jaar 1871 werd tevens
het besluit genomen om het jaarsalaris van de hoofd
opzichter C.J. Bollee gedurende de renovatieperiode met
ƒ400 te verhogen tot 1.600 en om twee extra opzichters
aan te stellen, als het grote werk zou beginnen. Een
daarvan was de zoon van de hoofdopzichter en de andere
dijk-opzichter werd Pieter Bakker, betaald door
Rijkswaterstaat met 1.020 per jaar.
Picter Bakker dijk-opzichter van de
Hondsbossche Zeewering
In zijn rapport van 20 april 1873 beschrijft hoofdopzichter
Bollee onder meer dat er aan de reconstructie van de 29
hoofden doorlopend 75 arbeiders werkten. Die maakten
4
Aunti 620 M»vt)#inw»
$9oM ut. l87ö.
h'ruiM brer J 7 V
*i\n
AFBEELDING 4