AFBEELDING 19
Vuurboet en kerk, drogende netten op
staken en paalbeschoeiing aan de voet van
de zanddijk.
AFBEELDING 20
Paalbeschoeiing aan de voet van de zanddijk,
afgeheind slag, pinken op ronde balken op
het strand.
gegraven vaart door de Pettemer polder tot aanvoer van
materiaal achter de zeewering.
Conrad betwijfelde de juistheid van de kartering van
Doetecomius in 1600, omdat de Dromerdijk eerst in 1614
werd aangelegd, maar kennelijk is hier van een
misverstand sprake. Doetecomius gaf de eerst door Van
Berckenrode in 1621 gekarteerde voorziening niet weer
(afb. 13 en 14).
Dat wel degelijk van uitgebreide paalwerken op het strand
en aan de duinvoet sprake was, zij het dan zonder hoofden,
blijkt duidelijk uit een tweetal anonieme, bijeenbehorende
tekeningen, gedateerd 1614, waarop de door Doetecomius
gekarteerde paalwerken, zij het reeds in een stadium van
beginnend verval, zijn afgebeeld. Ook deze tekeningen
bevinden zich, evenals de Zoutman-kopie van Adriaen
Anthonisz' kaart van 1582, in de Collectie Van der Hem in
de National Bibliothek te Wenen. De tekeningen geven
situaties bij vloed en bij eb weer, waarbij de tekenaar zijn
standplaats zeewaarts bij eb heeft gewijzigd om twee
verschillende visies op dezelfde situatie te kunnen geven.
Tesamen met de karteringen van Doetecomius en Van
Berckenrode geven zij een scherp en gedetailleerd beeld
van de Pettemer kustverdediging omstreeks 1614 (afb.
17—22). Zij maken de reconstructie van de toestand tussen
1600 en 1614 (afb. 16) mogelijk. Hoewel sterk vertekend,
toont de kaart van Colom uit 1638 (fragment afb. 23)
'4