De gerestaureerde kaart geeft nu de oorspronkelijke, cind-ijde-eeuwse situatie weer, terwijl de overgeplakte correctie in een marginale strook onder de kaart is toegevoegd. Wel was na 1550 de breedte van de verdedigingswerken versmald, waren strand en beschermend duin bedenkelijk afgenomen, maar de positie van de zanddijk bewesten Petten was niet noemenswaardig veranderd. In de periode van verdediging met hoofden en andere paalwerken, duinvoetbescherming en versterking door zandaanvoer aan de landzijde kan de kustafname niet veel meer dan 100 m geweest zijn. De reconstructie van kust- en verdedigingswerken in de periode van 1466 tot 1570 moet zich met de betrouwbare kaart van Adriaen Anthonisz uit 1582, waarop de kustlijn van 1S70 in de restanten van de Reconstructie situaties voor de Allerheiligenvloed 1570, 1596 en 1600-1614. hmdige kustlijn oude verdedigingswerken herkenbaar is, als uitgangspunt, binnen een marge van ongeveer 300 m kustverlies afspelen. Het verlies heeft dan gemiddeld 3 m per jaar bedragen. Na de doorbraken van 1570, waarbij zandmassa's van duinen en dijken landinwaarts werden uitgewaaierd in de polder en brede, vlakke doorbraakgaten zonder geulen de plaats van de weggeslagen dijkstukken markeerden, werd ten zuiden van het dorp een dwarsdijk langs het oude kerkhof gelegd. De kaart van 1582 laat duidelijk zien, dat zowel de oude Schoorlse dijk als deze dwarsdijk de verhoogde en dus veilige bouwplaatsen vormden voor de dorpshuizen. Over de inlaagdijken van 1571 en 1577, die met nauw keurige lengte-bepalingen in roeden op deze kaart zijn aangegeven, is hiervoor aandacht geschonken bij de bespreking van de 'problemen van reconstructie'. De Nieuwe Inlaag van 1582 is kennelijk de aanleiding geweest tot het vervaardigen van deze kaart (afb. 4 en 5, nr. 6). De kaart heeft als opschrift 'Afbeelding vant Honts-bos met den aankleven van dien' en is ongetwijfeld bedoeld om de situatie na de voltooiing van de inlaag bezuiden het dorp in 1582 in beeld te brengen. AFBEELDING l6 VOOR NOV. 1570

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Kring van Vrienden van de Hondsbossche | 1982 | | pagina 12