Reactie op HVT 139 - Kiekeboe
Wilma Eelman
Nummer 140, september 2021
Historische Vereniging Texel
11
vuurloodjes kregen schippers als betalingsbewijs voor
geheven belasting bestemd voor het onderhoud van de
vuurbakens bij de sluizen van Spaarndam. Daarnaast is
een Schots koperen 2 pence-stuk, geslagen tussen 1663
en 1668, gevonden. Ook een kleine cilindrische vijzel
van tefriet, een vulkanisch gesteente uit de Eifel, viel
op. Dergelijke vijzels waren in de Late Middeleeuwen
algemeen in omloop en worden ook in 17e-eeuwse
scheepswrakken aangetroffen.
De vondsten uit de 19e eeuw omvatten vooral
standaard grove keramiek en industrieel vervaardigde
keramiek. Een opvallende vondst is een Belgische
2 centimes munt uit 1835, met aan beide zijden een
ingestanste davidster.
Ze hadden lange, wijde jassen aan en een raar hoedje
op. Dat week nogal af van het toenmalige straatbeeld
in Den Burg. Ze waren niet alleen vreemd gekleed,
maar gedroegen zich ook vreemd. Ze belden aan bij
de weduwe Wijngaarden en vroegen of ze in huis
mochten kijken. Eén kroop dan in de bedstee, sloot
de bedsteedeuren van binnenuit, deed vervolgens de
bedsteedeuren onverwacht open en riep: Kiekeboe!”,
waarna beide dames heel hard lachten. Ook deden ze
belletjetrek: één van beiden trok buiten aan de bel en
dan deed de ander het raampje in de voordeur open,
waarna dame één weer heel hard “Kiekeboe!” riep. Ook
dat leverde beiden heel veel plezier op, evenals de echo
van de regenput. Hun “Kiekeboe” echode heel mooi.
Waarschijnlijk waren dat spelletjes uit hun kinderjaren
en kwamen bij ieder bezoek en ieder spelletje de
herinneringen aan die tijd weer terug.
En zo bracht het artikel Met Betsy naar Den Hoorn de
herinneringen van Corrie Wijngaarden aan het overlijden
van haar vader, de V1 en het huis Warmoesstraat 70 weer
naar boven. Herinneringen aan het lekke dak, de koude
zolder waar ze sliepen, aan de kelder met de geweckte
peertjes van de rijk dragende perenbomen en aan twee
vreemde dames: de zusters Timmer.
Tot besluit
Oosterend is ouder dan we tot nu toe dachten. Maar we
weten nog steeds niet hoe oud.
Het complete onderzoeksrapport, opgesteld door
de Texelse archeoloog Wouter Kuip, kunt u lezen en
downloaden via de website van Archeologie West-
Friesland, compleet met uitgebreide literatuurlijst.
Tenslotte danken we de bewoners van Koetebuurt
en Wierstraat voor hun betrokkenheid in een voor
hen zeer roerige periode, Siep Schellinger en zijn
medewerkers van bouwbedrijf Zegel, Jan Brouwer, de
terpenarcheologen Johan Nicolay en Daniël Postma en
de collega's van Archeologie West-Friesland.
Topstuk uit de Gouden Eeuw was een kobaltblauwe
decanteerfles die in een van gele stenen gemetseld keldertje
compleet maar in scherven werd opgegraven. Deze fles met
bolle buik en slanke hals liet op de buik parallelle ribben zien.
De fles bleek kunstig geblazen in de zogenaamde 'halve mal'
techniek waardoor een speciaal effect ontstond. De fles is in
Duitsland of de Nederlanden gemaakt met een Italiaanse
glasblazerstechniek. Dit karaf werd bij chique diners gebruikt
om wijn te decanteren en uit te schenken. Hoe dit luxe item
in de eenvoudige Koetebuurt terecht kwam, is een raadsel. Op
11 september a.s. ter gelegenheid van open Monumentendag
2021 is de fles in de Maartenskerk te bewonderen.
Het artikel over de wandeling van Barbara Timmer
en Betsy riep herinneringen op. Niet aan Betsy of de
wandeling, maar aan het huis Warmoesstraat 70 in Den
Burg en de bezoeken van twee vreemde dames. Vreemd
in de zin van uitgedost in vreemde kleding en vreemd
gedrag vertonend, althans zo werd dat door de toen 11
15 jarige Corrie Wijngaarden ervaren.
Sikke Wijngaarden, de vader van Corrie, overleed 8 juni
1940 na een aanval door Britse vliegtuigen op De Mok.
De weduwe Wijngaarden en haar zes kinderen bleven
wonen op de boerderij van Keijser aan de Hallerweg,
tegenover De Stoof. Op 19 oktober 1944 kwam een V1
naast de boerderij terecht en veroorzaakte een krater
van 15 meter doorsnede en 5 meter diep. Corrie werd
gewond door enkele granaatscherven en haar zuster
Thea raakte bewusteloos. Overbuurman Klaas Mantje
van De Stoof werd door de luchtdruk tegen de trap
geslingerd en overleed. Door de luchtdruk was de
boerderij ontzet geraakt en onbewoonbaar geworden.
De weduwe Wijngaarden en haar kinderen verhuisden
kort daarna naar Warmoesstraat 70. Corrie was toen
10 jaar. De stolpschuur naast Warmoesstraat 70 was
toen al afgebroken. Corrie vertelde dat ze na de oorlog
enkele keren bezoek kregen van twee “vreemde” dames.