v ès# W
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
ME?!
De Motweg met paardenpaadje. Op de achtergrond de boerde
rij De Hertenkamp. (coll. M.C. Stoepker)
gekochte Blok met de weidemolentjes die water inlieten
om het gebied enigszins nat te houden.
De verbetering van de ontwatering ging verder. De
Motweg maakte grotendeels plaats voor een afwaterings-
sloot vanaf Weegeswaal tot de Rommelpot. Tijdens de
ruilverkaveling werd de peilbeheersing van Waalenburg
vanuit agrarisch perspectief vrijwel geperfectioneerd, uit
zonderingen daargelaten. De Sluiskil nabij de ruilverka
velingboerderij Kilstee werd gedempt; daarvoor in de
plaats werd een rechte afvoersloot aangelegd. Andere
killen werden recht getrokken en gedeeltelijk gedempt.
Het onregelmatige krekenpatroon in het boerenland
maakte plaats voor strakke, rechte sloten en de laatste
zandbollen werden afgevlakt.
Het gemaal van Waalenburg en de woning van J. Kloosterman
in 1953. Foto vanaf de dijk tussen Waalenburg en Polder het
Noorden. Het schuurtje, de tuin en de kippenhokken van
Kloosterman staan in het water. Op de voorgrond het sluisje
met windas. (foto D.J. Vogel, coll. HVT)
Het landschap
Het landschap van Waalenburg werd eeuwen lang be
paald door water. Vanaf de bedijking probeerden genera
ties boeren met behulp van weidemolentjes het water af
te voeren.
Op de eerste kadasterkaart van 1832 staan in Waalenburg
tien molens, waarvan één grote, bedoeld om water vanuit
de gehele polder Waalenburg af te voeren naar wat nu
polder Het Noorden is. De overige negen waren weide-
molentjes; ze dienden om enkele percelen te bemalen.
Baron van Tuijl tot Serooskerken en later
Natuurmonumenten deden het omgekeerde: Van Tuijll
gebruikte zijn watermolentje om zijn Snippenland onder
water te zetten. De hoge graspollen waren aantrekkelijk
voor watersnippen en watersnippen oefenden een on
weerstaanbare aantrekkingskracht uit op snippenjager
Van Tuijll. Vanaf het begin van de grootschalige ontwate
ring van Waalenburg, na het gereed komen van het ge-
Th. van Hoytema, 1910
(particuliere collectie)
Nummer 129, december 2018
Historische Vereniging Texel
23
